CAPÍTULO CUARTO
UN CORAZÓN ABERTO AO MUNDO ENTEIRO
Texto deste capítulo en galego:
(tradución de Nuria Núñez)
Guía para a lectura por Mencha Leirós de la Peña
Fratelli tutti!, Fratelli tutti!, exclamamos con entusiasmo ante esta encíclica na que o Papa Francisco expresa o desexo de que “fronte a diversas e actuais formas de eliminar ou de ignorar a outros, sexamos capaces de reaccionar cun novo soño de fraternidade e de amizade social que non quede nas palabras”(6).
Pero para que este soño non quede en nada, é imprescindible pasar das ideas aos feitos e como unha axuda para dar este paso se presenta este capítulo cuarto, no que o Papa vai analizando realidades do mundo actual que impiden a fraternidade e indica que se queremos dar unha resposta teremos que afrontar “unha serie de retos que nos descolocan, nos obrigan a asumir novas perspectivas…”(128).
Na primeira parte, aborda un dos problemas mais crueis e dolorosos dos nosos tempos: a migración. Este é un reto moi complicado, xa que hai que considerar os problemas nos países de orixe, as dificultades durante os desprazamentos, a situación terrible ante as fronteiras pechadas e todos os obstáculos que as persoas migrantes atopan cando conseguen chegar a un país no que iniciar unha nova vida. E os problemas continúan cando xa están asentados nun país pero non logran saír da marxinación e acadar a plena cidadanía, cos mesmos dereitos e deberes que os cidadáns do país receptor.
Pero no tema das migracións non todo é negativo porque aínda que a acollida implica a resolución de moitos problemas, tamén supón un don, un regalo para quen acolle xa que permite o encontro entre persoas e culturas diferentes e unha posibilidade de crecemento. Pero ese encontro non pode darse cando se está buscando o propio beneficio e polo tanto é imprescindible unha relación desde a gratuidade, facendo as cousas de balde, sen esperar nada a cambio, dando gratis o que recibimos gratis.
Na segunda parte do capítulo, o Papa refírese á tensión que actualmente existe entre o local e o universal. Estamos nun momento da historia no que cada vez é mais evidente o global, o encontro entre todos os pobos. Pero ao mesmo tempo non hai encontro entre pobos se non é desde o amor á terra, ao pobo e á propia cultura. É necesario articular eses dous aspectos da realidade para vivir no mundo actual.
Suxestións para axudar a reflexionar e pasar polo corazón as propostas do Papa:
Ata que punto teño como meu o soño de que todos os seres humanos somos irmás e irmáns?
Como sinto que é a miña implicación na acollida, protección, promoción e integración das persoas migrantes no meu país?
En que medida participo nos procesos de cambio e evolución dos países de orixe para que neles mellore a vida das persoas?
Como se articula na miña vida esa tensión entre o local e o global? Aférrome ao próximo e prescindo do que sucede no resto do mundo, ou ben, paso totalmente do que ocorre ao meu carón e vivo nun universalismo abstracto?
