Celebración do Advento 2019

PARA QUE NAZA ALGO NOVO

PARA QUE NAZA XESÚS

Introdución

O Advento é un tempo moi humano. Practicamente vivimos sempre con aires de Advento. Andamos envoltas en baleiros, carencias, desexos, soños, esperanzas. Tanto a nivel persoal, como familiar, como comunitario, como social. O mundo anda tolo, dicimos. E bendito quen ten o don de vivir no medio de soños e esperanzas! Deus provoca e sostén os nosos soños. Deus alimenta a nosa esperanza. Por iso estamos aquí. Por iso nos aventuramos a soñar co Nadal.

O que mellor pode simbolizar todo isto, dunha forma moi viva e real, é unha muller agardando o seu fillo ou filla. Un fillo ou filla non é algo que cae do ceo, nin sequera no caso de Xesús, o fillo de Santa María. O fillo ou filla é algo que ten que nacer de nós. Non vale aquí un fillo ou filla subrogada, ten que ser un fillo ou filla propia; nada do pracer e da dor, vividos ambos de forma compartida, comunitaria. Canta  necesidade dunha nova criatura temos cada un, cada unha de nós! Canta necesidade de algo novo  ten a Igrexa da que formamos parte, o mundo no que vivimos desde o espazo concreto de Galicia.

Neste Advento, unha vez máis, estamos todos, homes e mulleres, convocados ao embarazo e ao parto. Igual a risa asoma aos vosos labios. Tamén Sara, a de Abraham, se ría. Imos celebrar esta circunstancia tan transcendental da man de cinco mulleres bíblicas, que houberon de afrontar o reto de poder quedar embarazadas e dar a luz desde o reto da impotencia.

Son elas:

1.- Sara ou a risa desconfiada: Xén 17,15-19; 18,1-15.

2.- A muller anónima de Manoah ou a colaboración imprescindible: Xui 13.

3.- Ana, ou o clamor orante dunha muller aflixida: 1Sam 1,1—2,11.

4.- Sabela, a muller ocultada, regalada e empoderada: Lc 1, 5-25. 39-45. 57-80.

5.- María, a chea de graza dispoñible para Deus: Lc 1, 26-56. 2, 1-7.39-40.

 

Canto (120)

PREPAREMOS OS CAMIÑOS / ESTÁ PRETO O SALVADOR

E VAIAMOS CAMIÑANDO AO ENCONTRO DO SEÑOR.

Como orballo que dos ceos sobre a terra vai caer,

o Mesías prometido, feito neno, vai nacer.

1.- Sara: da risa desconfiada á risa satisfeita. (Xén 17, 15-19; 18, 1-15)

(Unha muller, algo maior, revestida algo ao xeito posible de Sara, p.ex., un pano na cabeza ao estilo antigo, entra e narra a súa historia)

Ola, amigas e amigos. Ben, eu son Sara, a muller de Abraham. Velliña, como ben vedes. O anxo do Señor –xa sabedes, iso algo cálido e misterioso que a todas nos acompaña— visitounos e prometeulle ao meu home que habiamos ter o fillo que tanto desexabamos. O meu home Abraham, prostrouse ante el con reverencia, pero dáballe risa aquela promesa; pensaba: “Un home de cen anos terá un fillo, e Sara aos seus noventa vai parir?”. Certamente eramos moi vellos, eu xa non tiña a regra desde había anos e anos. Eu tamén rin, iso si, ás agachadas; pero o anxo decatouse e preguntou por que ría. “¿Hai cousa que non poida o Señor” –díxome. Díxenlle que non rira, pero el insistiu: “Non o negues, ti riches”. Pasou o tempo e tivemos o fillo, como o anxo nos anunciara. Puxémoslle de nome Isaac; puxémoslle este nome, porque nomealo era case coma botar a rir: Isaac, jajaja. Pero a nosa risa agora era unha risa satisfeita e agradecida. Certamente non hai cousa que Deus non poida. Pero nós temos que estar aí fiándonos humildemente del.

(Narradora)

Pensádeo. Pensade en tantas cousas boas que Deus vos propón para vós, para as vosas comunidades, para a vosa Igrexa, para o voso mundo, e respondedes rindo con desconfianza coma min, abertamente ou no segredo do voso corazón.

(Un tempo prudente de silencio)

Canto

DÉIXATE LEVAR, DÉIXATE LEVAR, DÉIXATE LEVAR POR DEUS(2).

(Rezamos xuntos)

Perdón, Señor, pola risa,

pola desconfianza,

polo pesimismo,

pola desesperanza,

por pecharme no mundo curto

das miñas curtas posibilidades.

Por pecharche as portas

a ti,

e a cantas persoas no teu nome

me lanzan ao país dos soños.

Si, vell@s e cans@s,

podemos xerar e parir,

e celebrar a gargalladas o trunfo da vida.

Pero,

perdón, Señor, pola risa desconfiada.

Canto

DÉIXATE LEVAR, DÉIXATE LEVAR, DÉIXATE LEVAR POR DEUS(2).

2.- A muller anónima de Manoah ou a colaboración imprescindible: Xui 13.

(Entra unha segunda muller, esta máis nova, cun pequeno aderezo, p. ex. un fular cubríndolle a cabeza e algo o corpo ao estilo árabe, e conta a súa historia)

Eu aparezo no libro dos xuíces como unha muller sen nome; nova, casada con Manoah, pero, non sei por que razón, estéril. Naquel tempo e naquela cultura levaba iso moi mal. Pero veu tamén o anxo do Señor –iso non sei qué de graza e de misterio que todas levamos no corazón e nas entrañas--, e díxome que ía concibir e parir un fillo. E crinllo. Iso si, deume orientacións precisas que cumprín fielmente: non beber bebidas alcohólicas nin comer nada impuro. O meu home Manoah e máis eu tamén nos preocupamos por saber qué teriamos que facer co neno cando nacese, porque seica ía ser nazir de Deus, consagrado a Deus de por vida. Tal coma min, non bebería alcohol nin comería nada impuro. Puxémoslle de nome Sansón.

(Narradora)

Pensádeo tamén. Xerar e parir algo novo, implica colaboración, implica ascese, esforzo, constancia, fidelidade. Deus sempre cumpre; nós ás veces, non. Cantos soños bos, suxeridos para nós e para todo este noso mundo polo Espírito de Deus, cantas criaturiñas deixamos abandonadas por mor da nosa indolencia!

(Un tempo prudente de silencio)

Canto

CAMIÑAREI NA PRESENZA DO SEÑOR (2).

(unha persoa vai lendo as tres estrofas e todo contestan co retrouso)

—Que hei de facer, meu Deus,

para que os soños medren en min

e non queden en nada?

QUE QUERES DE MIN, SEÑOR,

QUE QUERES QUE EU FAGA?

—Aquí estou, meu Deus,

con todo o meu ser nas mans;

a que me chamas?

QUE QUERES DE MIN, SEÑOR,

QUE QUERES QUE EU FAGA?

—Humilde, cal me é tan propio,

pois eu son lama,

valente, pois ti me amparas.

QUE QUERES DE MIN, SEÑOR,

QUE QUERES QUE EU FAGA?

Canto

CAMIÑAREI NA PRESENZA DO SEÑOR (2).

3.- Ana, ou o clamor orante dunha muller aflixida: 1Sam 1,1—2,11.

(Entra unha terceira muller, Ana, co pelo alborotado, mal amañada, tensa. Conta tamén a súa historia)

Si, eu son Ana, a muller de Elcanah; comparto home con Peninah. Ela ten fillos e eu non. Non sei por qué non dou tido fillos. A conta diso, Peninah burlábase de min e facíame padecer moito. Eu todo era chorar e chorar; non sabía que facer. Andaba desacougada e moi triste.

Un día fomos ao santuario do Señor. Do fondo da miña mágoa saíron queixas e xemidos ante Deus. O meu corpo e a miña alma fundíronse nunha pregaria absoluta, tanto que o sacerdote Elí pensou que estaba bébeda e rifoume por iso. Díxenlle que non era iso, que me estaba desafogando diante de Deus. Conteille o meu afliximento, a miña dor, as miñas coitas. O sacerdote, no nome de Deus, mandoume en paz, e a paz recuperei desde aquel momento; parecía outra. Fomos para a casa, deiteime co meu home Elcanah, quedei embarazada e tivemos un fillo a quen lle chamamos Samuel. Cando destetei o neno, cedinllo ao Señor por mentres vivise. El mo dera, a el llo devolvín.

(Narradora)

Ana era unha muller apaixonada; ora a fondo, implicándose totalmente na súa pregaria. Comparte co Señor a dor, a tristura, a amargura da súa esterilidade. Comparte con Deus as súas ansias de ter crianza. En tempos de esterilidade persoal e eclesial, ¿con que paixón e insistencia vivimos e oramos?

(un tempo prudente de silencio)

 (rezamos xuntos, lentamente, meditativamente)

Señor, Señor,

polo teu amor…

Paixón para falar

paixón para calar.

Paixón para cantar,

paixón para chorar.

Paixón para abrazar,

paixón para se dar.

Paixón para coidar,

paixón para soñar.

Paixón para loitar,

paixón para rezar.

Que quen con paixón non vive

tampouco con paixón non reza.

Señor, Señor,

polo teu amor…

4.- Sabela, a muller ocultada, regalada e empoderada: Lc 1, 5-25. 39-45. 57-80.

(Entra unha cuarta muller, Sabela, de presenza máis ou menos normal, máis ben entrada xa en anos. E conta a súa historia)

Pois eu chámome Sabela, xa vedes con ben anos ao lombo. Muller dun sacerdote hai dous mil anos. El chamábase Zacarías. Nada, que non dabamos tido descendencia. Eu xa estaba medio resignada, pero el non. E vai, e, sen contar comigo, amaña co anxo do Deus para que eu quede embarazada. Incrible, pero así eran as cousas daquela. Menos mal que logo durmimos xuntos. E menos mal que por graza de Deus quedou mudo, así que por necesidade tiven eu que coller as rendas da situación.

As cousas foron ben. Parín eu, claro. Tivemos un fillo a quen chamamos Xoán, que logo sería Bautista. A partir de aí, as cousas precipitáronse. Veume ver a miña parente María, tamén bendicida por Deus. Abrazámonos, compartimos o que levabamos nos nosos seos, algo novo, grande se abría en nós para toda a humanidade gráxil; rimos, cantamos, empoderámonos, como dicides agora, loamos a Deus que ás mulleres nos fixo peza imprescindible para que a vida rexurda no medio de nós. E aquí estou ofrecéndovos o meu testemuño.

(Narradora)

Pensamos no importante papel que neste momento estamos chamadas a xogar na Igrexa. Si somos homes, cuestionámonos a nosa posible prepotencia e machismo institucional e cotián; se somos mulleres, soerguémonos e reclamamos o noso posto nesta hora de creatividade, de parto, de nacenzas. A Igrexa ou se fai feminina de veras, ou non será. E somos especialmente nós as que temos que reivindicar este papel.

(Un tempo prudente de silencio)

Canto

E, RO RO, RO RO, MEU NENO!

E, RO RO, RO RO, MEU AMOR!

(unha persoa recita as estrofas; despois de cada estrofa repítese o canto)

Polas criaturas afogadas nas augas mediterráneas.

Polas criaturas que van nacer e non nacen.

Polas criaturas malcriadas,

consentidas en excesos nos nosos fogares.

Polas criaturas obxecto de trata carnal.

Polas criaturas vítimas de guerras e fames.

Polas criaturas carentes de menciñas e agarimos.

Polas criaturas que sofren rupturas familiares.

Polas criaturas amortuxadas con tanto ter.

Por unha infancia ben atendida e educada.

Por unha infancia leda e solidaria,

tal como Deus a soña.

                                   

5.- María, a chea de graza dispoñible para Deus: Lc 1, 26-56. 2, 1-7.39-40.

(Por último entra outra muller representando a María. Unha moza, cun pano á cabeza que lle cae polos ombreiros. Conta tamén a súa historia).

Eu son María, a labrega de Nazaré. Dentro da grande pobreza que vivimos, eu fun unha nena feliz. De moza namoreime de Xosé. Para min tíñaas todas: ben feito, agradable, máis ben calado, moi sensato.

Pero xa antes de casarmos tivemos algún problema, e non cativo. Atraíanos moito iso de vivirmos totalmente un para o outro. Pero eu, desde moi nena, tiña un sentimento profundo de lle pertencer tamén totalmente a Deus; como que non lle podería dicir nunca non a calquera cousa que Deus me pedise. El era como o Amor total da miña vida. E iso non quería dicir que non quixese tamén a Xosé coma unha perdidiña. Deus queríame libre, libre de todo, por riba de todo. E a min gustábame estar dispoñible de todo tamén para canto o meu Deus  me propuxese.

Un día faleino con Xosé. De primeiras molestouse. Entendeu que eu non o quería abondo. Díxenlle que non, que o quería. El non o entendía. Nunca o vin aborrecido, pero aqueles días andaba revolto, sen paz. Na súa ollada notaba un aquel de tristura que nunca antes se debuxara no seu rostro. Quedamos en pensar, en pensarnos un ao outro, no noso interior, ante Deus. Quedamos en rezar, en abrirnos á luz, ao consello de Deus, el pola súa parte e eu pola miña. Aínda non viviamos xuntos.

Aos poucos días volvémonos ver. Non me fixeron falla as súas palabras, e a el tampouco as miñas. Abrazámonos, bicámonos en silencio. “O anxo do Señor díxome en soños…”, --empezou dicíndome. “¿O anxo do Señor? –-pregunteille eu. ¿E el sería o mesmo que tamén me dixo a min que…” “Cala, María, xa sei –cortoume el--, eu tamén te quero libre e confiada a fondo en Deus. Xa entendín: el pode ser o teu Todo, pero nese todo de Deus para ti tamén estou eu, ao que me mande.” “Que ben, Xosé! Claro, e así eu podo dicirlle sempre Si a Deus, e nese Si a Deus vai tamén un Si a ti que nel habitas e me queres.”

Volvémonos abrazar e bicar amorosamente. Os dous eramos un, abertos totalmente a Deus. E logo viría todo o que había de vir por querenza nosa e por gusto de Deus. Sei que os evanxelistas Lucas e Mateu vos contaron algo destas cousas á súa maneira. Gustounos como o fixeron. Non é doado falar do trato con Deus con palabras humanas. Necesariamente hai que fabular algo, inventar, meter anxos polo medio, pretender converter en corpo o espírito. Pero atinaron no fundamental: con sexo ou sen sexo, era cuestión de soños fondos, de fidelidades absolutas. E alí queriamos estar nós e todo o que de nós saíse. Aí estaría tamén o noso fillo Xesús.

(Narradora)

Pensamos en como nós estamos de libres e dispoñibles para Deus, como nos fiamos del, como permitimos que o Espírito faga xurdir en nós, nas nosas comunidades, na nosa sociedade o Xesús dos Evanxeos, o Cristo.

(Un tempo prudente de silencio)

           

Canto

AI, CANTO AMOR, AI CANTO AMOR,

NUNHAS POBRES PALLAS NACEU O SEÑOR.

(Neste momento abrimos un tempo de comunicación)

¿A que actitude ou acción nos sentimos máis chamad@s por algo do que ata agora estivemos celebrando? ¿Que soño se acendeu no noso corazón? ¿Que é o que máis está pedindo e agardando de nós como persoas cristiás, o mundo que nos rodea?

¿Que queremos aportar de nós, da nosa vida, para poñer vida nova neste Nadal próximo?

Cada pouco repetimos a cantiga:

AI, CANTO AMOR, AI CANTO AMOR,

NUNHAS POBRES PALLAS NACEU O SEÑOR.

Finalizamos todo dándonos unha aperta de Nadal.