Tempo Ordinario: 3ª semana

23 de xaneiro: domingo 3º do Tempo Ordinario

1ª lectura: Neh 8, 2-4a. 5-6. 8-10. Sal 18, 8. 9. 10. 15

2ª lectura: 1Cor 12, 12-30

Evanxeo: Lc 1,1-4; 4, 14-21

Posto que moitos emprenderon a tarefa de narrar axeitadamente os feitos ocorridos entre nós, tal como nolos transmitiron desde o principio as testemuñas oculares e máis os predicadores da palabra, decidín eu tamén, despois de me informar con tino desde as orixes, escribirchos ordenadamente para ti, ilustre Teófilo, a fin de que coñezas ben a firmeza das ensinanzas nas que fuches instruído.

Coa forza do Espírito Santo Xesús volveu a Galilea, e a súa sona estendeuse por toda aquela rexión. Ensinaba nas súas sinagogas e todos falaban ben del. Chegou a Nazaré, onde se criara e o sábado entrou na sinagoga como tiña por costume. Ergueuse para facer a lectura e déronlle o libro do profeta Isaías. Abriuno e atopou unha pasaxe que dicía:

“O espírito do Señor está sobre min, pois el foi quen me unxiu para proclamar a Boa Nova á xente pobre; envioume para lles anunciar a liberación ás persoas cativas e a vista ás cegas, para lle dar liberdade á xente asoballada e proclamar o ano de graza do Señor.”

Pechou o libro, devolveullo ao encargado e sentou. Toda a xente da sinagoga ollaba fixamente para el. Logo empezou a dicirlles:

—Hoxe cúmprese diante de vós esta pasaxe da Escritura.

Meditación

Coa forza do Espírito Santo Xesús volve a Nazaré. Xesús non daba un paso adiante que non fose en total comuñón co Espírito, que é o alento de Deus na súa vida. Xesús era un home “espiritual”, sempre atento e colaborador con ese Espírito que o enchía e dinamizaba. Un reto ben importante para cada un de nós, para cada unha de nós.

Na sinagoga de Nazaré Xesús le e comenta un texto de Isaías, que lle vale para describir cal vai ser a súa tarefa como home empuxado polo Espírito de Deus no medio da xente: arrimarse aos grupos máis débiles da sociedade para que reciban de parte de Deus un respiro, un alento, a liberación da súa situación indignante: a xente pobre, presa, cega, asoballada vai ocupar as preferencias de Xesús. E Xesús non se propón facer ese traballo como dando un consolo espiritualista a esa xente, senón mesturándose con ela, compartindo as súas miserias, integrándoas no aprecio fondo que Deus lles ten e loitando para que a sociedade lles ofreza tamén ese aprecio e integración. Nós somos obxecto desa acción viva de Xesús, e nós estamos tamén convocados a colaborar con el na mesma tarefa.

Pero a proposta de Xesús non é doada. Tanto se formamos parte da xente marxinal coma se non, non resulta cómodo apuntarse á aventura de Xesús. Por iso moitos/as a critican, e por iso quizabes moitos/as nos quedamos tamén na fermosura das palabras, das ideas, pero realmente non comprometemos a nosa vida nesas cousas.

Oración

Ámote, Xesús,

atraído polo Espírito de Deus,

ansioso por servir ao teu pobo.

Ámote, Xesús,

poñéndote, no nome de Deus,

do lado da xente máis débil,

hoxe coma onte,

onte coma hoxe,

arrastrado por unha compaixón fiel,

ao servizo da cal poñías todo o teu ser,

toda a túa imaxinación,

toda a túa vida.

Quero ser das túas, dos teus,

quero compartir os teus soños.

Que, coma ti,

nunca lle peche as portas ao Espírito,

para que na miña vida humilde

floreza a túa luz,

irrompa a humanidade de Deus.

Acción

Pode ser un bo momento para decidirse a ler de agora en diante, pouco a pouco o evanxeo segundo san Lucas. Unha lectura atenta, con bo espírito, pódenos axudar moito a comprender a Xesús e a meternos no seu mundo de pensamento e de acción. Pode ser tamén un bo momento para decidirnos a frecuentar a xente pobre, presa, marxinal por calquera razón. Andando con ela tamén bateremos á forza con Xesús.

24 de xaneiro: luns da 3ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Heb 9, 15. 24-28. Salmo: 97, 1. 2-3ab. 3cd-4. 5-6

Ano 2: 1ª lectura: 2 Sam 5, 1-7. 10. Salmo: 88, 20, 21-22. 25-26

Evanxeo: Mc 3, 22-30

Os letrados que baixaran de Xerusalén dicían: “ten o demo no corpo; bota fóra os demos co poder do príncipe dos demos.”

Xesús chamounos e púxolles estas comparanzas:

—Como pode Satanás botar a Satanás? Se un reino está dividido en contra de si mesmo, non se pode manter en pé. Se unha casa está dividida en contra de si mesma, non pode subsistir. Así que, se Satanás está dividido e loita contra si mesmo, non pode subsistir e está perdido.

Ninguén pode entrar na casa dun home forte e roubarlle canto ten, se primeiro non o amarra; só entón poderá arramplar con canto hai na casa.

Tede por seguro que todo se lle perdoará á xente: os pecados e cantas blasfemas digan; pero a quen blasfeme contra o Espírito Santo, nunca se lle perdoará e cargará eternamente co seu pecado.

Isto dicíao porque eles acusábano de que tiña dentro un espírito malo.

Meditación

Iremos vendo como Xesús sufriu a oposición de moita clase de xente. O que pretendía era unha maneira nova de vivir o trato con Deus; o que pretendía era unha maneira nova, solidaria a fondo, de vivir o trato coa xente. Os que máis se lle opuxeron foron precisamente os líderes relixiosos do seu pobo, porque lles botaba por terra todo o enredo relixioso que tiñan montado, quizais coa mellor vontade do mundo, pero en definitiva satisfacendo os seus intereses. No canto de parar a pensar, revisar o seu comportamento e cambiar, acusaron a Xesús de todo. E non pararon ata acabar con Xesús nunha cruz.

Ninguén estamos libres de comportarnos desa maneira en moitas circunstancias e campos da nosa vida. Cando algo ou alguén pon en evidencia a nosa maneira egoísta de actuar, normalmente poñémonos á defensiva e volvémonos contra quen tales cousas nos pon diante.

Que isto non teña perdón quere dicir simplemente que é imposible que un vexa cando pecha os ollos, que un avance cando senta, que un progrese en humanidade cando lle dá as costas os seus veciños e veciñas. Así non hai quen ordene e mellore a súa vida.

Oración

Señor, Señor…

Humildade para recoñecer os meus erros.

Agradecemento con quen mos poña diante.

Esforzo para avanzar na vida.

Coidado para ser cada día mellor persoa.

Colaboración para axudar no mesmo a outras persoas.

Gozo no corpo e no espírito véndome vivo na familia, na comunidade, no pobo.

Señor, Señor…

polo teu amor.

Acción

Pensa algo na túa vida. Recordas algún momento no que alguén che puxese diante algo que fixeses mal, por pereza, por egoísmo, por abandono, polo que fose? Como reaccionaches? Se reaccionaches mal, poderías retomar o tema con esa persoa, recoñecer a túa culpa e agradecerlle o que che dixo?

25 de xaneiro: festa da conversión de S. Paulo

1ª lectura: Feit 22, 3-16. Sal 116, 1. 2

Evanxeo: Mc 16, 15-18

Díxolles Xesús aos seus discípulos:

—Ide polo mundo enteiro anunciando a Boa Nova a toda a creación. Quen crea e se bautice, salvarase; quen non crea, condenarase. As persoas que crean irán acompañadas destes sinais: no meu nome botarán demos, falarán linguas novas; collerán serpes coas mans e, se chegan a beber algún veleno, non lles fará mal ningún; imporanlles as mans aos enfermos e estes curarán.

Meditación

Paulo cambiou na noite para a mañá, pasou de ser un perseguidor das persoas que se dicían cristiás e converterse nun namorado de Xesús e a falar del en todo momento e lugar. Todo isto cóntase no libro dos Feitos dos Apóstolos cunha linguaxe algo milagreira, pero o certo é que Paulo vese iluminado, cae na conta do significado da persoa de Xesús, dedica un tempo a contrastar e madurar a súa experiencia, e logo dedica a súa vida a espallar o nome de Xesús. Algo marabilloso, pero dentro da normalidade de calquera vida humana. Por iso tamén nós podemos aspirar a esa iluminación que o Espírito facilita gratuitamente.

Os sinais das persoas crentes das que fala o Evanxeo poden entenderse así: loitarán contra todo o que destrúa e rebaixe a xente; o seu falar é un falar que sabe a novo, a alternativo, a soños creativos; son ousados, non se encollen ante as dificultades máis bravas; teñen capacidade para pasar por horas escuras sen fundirse; teñen vida, forza, e capacidade de transmitila a quen dela carecen.

Oración

Grazas por Paulo, meu Deus,

grazas por todas as persoas honestas;

grazas pola xente que actúa conforme ás súas conviccións;

grazas polas persoas abertas ao Espírito,

e capaces, polo tanto, de renunciar ao que crían sagrado;

grazas pola xente que cambia,

de coherencia en coherencia;

Grazas polo teu Espírito, meu Deus,

capaz de facer en nós cousas marabillosas.

Acción

Paulo estaba obcecado, cego, coa súa maneira de entender a Deus. Logo cambiou. Non estarás tamén ti obcecado, cego, nalgunha cousa relixiosa ou non relixiosa? Non te estarás resistindo á luz do Espírito, que é sempre vivo, creativo, innovador?

26 de xaneiro: mércores da 3ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Heb 10, 11-18. Salmo: 109, 1. 2. 3. 4

Ano 2: 1ª lectura: 2 Sam 7, 4-17. Salmo: 88, 4-5. 27-28. 29-30

Evanxeo: Mc 4, 1-20

Xesús púxose de novo a ensinar á beira do mar. Tanta era a xente reunida ao seu carón, que tivo que subir para sentar nunha barca fondeada no mar, mentres o xentío estaba en terra, na ribeira. Ensinoulles moitas cousas en parábolas e instruíaos así:

—Escoitade: unha vez saíu un labrador a sementar. E resulta que, ao botar a semente, parte dela foi caendo polo camiño adiante: viñeron os paxaros e comérona. Outra caeu entre as pedras, onde a penas había terra; e naceu de contado, porque a terra non tiña fondura; pero non ben saíu o sol, queimouna e, como non tiña raíz, secou. Outra parte caeu na silveira e, ao medraren as silvas, afogárona e non a deixaron dar froitos. Outra caeu en boa terra; naceu, creceu e chegou a dar froitos: o trinta, o sesenta e aínda o cento por un.

E concluíu:

—Quen teña oídos para oír, que escoite.

Máis tarde, cando ficou só, os que o acompañaban xunto cos doce, preguntáronlle polas parábolas. El respondeu:

—A vós concedéusevos coñecer o misterio do Reino de Deus; pero aos de fóra soamente en parábolas, de tal xeito que mirar miren, pero non vexan; escoitar escoiten, pero non entendan, non sexa que se convertan e se lles perdoe.

E continuou:

—Se non comprendedes esta parábola, como ides comprender todas as outras? O sementador sementa a palabra. As do camiño son aquelas persoas nas que se sementa a palabra, pero, cando a escoitan, vén Satanás e arrepáñallela. Hai outras persoas que reciben a semente como terreo pedregoso; son as que ao escoitar a palabra deseguida a acollen con alegría, pero non teñen raíces, son inconstantes e mal veñen as dificultades ou a persecución por causa da palabra, deseguida abandonan. A outras persoas pásalles como á semente caída entre as silvas: si escoitan a palabra, pero moi axiña as preocupación do mundo, o engano das riquezas e máis as ambicións asolagan e afogan a palabra, e non dá froito. Pero as persoas que son como a boa terra, escoitan a palabra, acóllena e dan moito froito: unhas o trinta, outras o sesenta e outras o acento por un.

Meditación

A semente é a bondade de Deus, o amor entrañable que nos ten, e que nos pode chegar en forma de palabra, pero tamén de feitos. O mellor exemplo da palabra de Deus é Xesús mesmo, co que el dicía, co que el facía, coa maneira que tiña de tratar a xente. Xesús é a un tempo o sementador e a semente.

Deus, a vida ofrécenos medios, recursos, para que nos asentemos e maduremos como persoas cristiás, e deamos froitos que nos aproveiten a nós mesmas, á comunidade cristiá e civil da que formamos parte. Pero non todo é doado, hai moitas trampas e enredos que nos poden facer fracasar. As catro clases de terra da parábola de Xesús permítennos entrar no mundo persoal onde se cocen os éxitos ou fracasos da vida. En cal desas terras nos vemos máis reflectidos?

Oración

Quero ser, Señor, boa terra,

onde medre a semente,

con coidados e alertas,

non vaia ser o demo

que, feita a sementeira,

polo si ou polo non

non asome a colleita

e a vida se me quede

cal hucha baldeira.

Quero ser, Señor,

faime ti, Señor, boa terra.

Acción

Mira un pouco para ti mesm@. En que clase de terra te ves máis retratad@. Poderías facer algo para cambiar as cousas?

27 de xaneiro: xoves da 3ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Hb 10, 19-25. Salmo: 23, 1-2. 3-4ab. 5-6

Ano 2: 1ª lectura: 2 Sam 7, 18-19. 24-29. Salmo: 131, 1-2. 3-5. 11. 12. 13-14

Evanxeo: Mc 4, 21-25

Nunha ocasión díxolles Xesús ás persoas que o acompañaban:

¿Acaso se trae un candil para metelo debaixo dun ferrado ou debaixo da cama? ¿Non será para poñelo enriba do candeeiro? Pois nada hai oculto, que non se descubra; nin nada hai secreto, que non chegue á luz pública. Quen teña oídos para oír, que escoite.

Dicíalles tamén:

Atendede ben ao que estades escoitando. Coa medida coa que midades seredes medidos, e ben sobrado. Pois ao que ten daráselle, pero ao que non ten, aínda o que ten se lle quitará.

Meditación

Dúas substanciais achegas nos ofrece Xesús neste pedaciño de Evanxeo. A primeira é que levamos luz en nós, somos fillos e fillas da luz, somos luz; e non é do caso agochar esa luz que somos e que levamos. A luz é para expoñerse, sen vaidade, porque nós non somos amos da luz; pero sen vergonzas parvas, porque grazas á luz duns e doutros, facéndonos reflexo da luz maior de Deus, podemos facer as nosas vidas, o mundo enteiro algo máis luminoso e fraterno.

E a segunda é a tan sabida cousa de que conforme midamos, conforme tratemos á demais xente, ese mesmo trato recibiremos; e por parte de Xesús non é unha ameaza, como se Deus fose actuar connosco coa cativeza ou maldade coa que nós actuamos cos demais –só faltaría!—; é a confirmación de que, cando tratamos con desprezo, abuso, inxustiza á xente, metémonos nese mundo de mal e nós mesmos estragamos a nosa vida. E así é como o que actúa sen bondade e sen xustiza, a pouca que teña váiselle achicando; e quen actúa con bondade e con xustiza, verá como esa bondade e xustiza se multiplican na súa vida.

Oración

Grazas pola luz que son, Xesús,

grazas porque o teu Espírito me fixo capaz

de animar a alguén,

de devolverlle a esperanza,

de alegrarlle a vida,

de envolvela algo en luz.

Grazas pola túa advertencia simple

de medir e tratar a xente que me rodea

co metro xeneroso de Deus,

coa mestura humanizadora da tenrura e da xustiza.

Grazas, Xesús, polo teu Espírito

que día a día me vai facendo nova criatura.

Acción

Podemos mirar hoxe como tratamos a xente da casa que convive connosco, as persoas veciñas que máis diariamente tratamos. ¿Podemos mellorar algo ese trato á luz de Xesús?

28 de xaneiro: venres da 3ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Heb 10, 32-39. Salmo 36, 3-4. 5-6. 23-24

Ano 2: 1ª lectura: 2 Sam 11, 1-4a. 5-10z. 13-17. Salmo: 50, 34. 5-6a. 6bc-7, 10-11

Evanxeo: Mc 4, 26-34.

Díxolles tamén Xesús:

—O Reino de Deus é coma unha persoa que bota a semente na terra, e, estea durmida ou esperta, sexa de noite ou de día, a semente agroma e medra, sen que el chegue a saber como. A terra vai dando froito por si mesma: primeiro herba, logo espigas e por último o gran ben abundante na espiga. E cando xa está achegado o froito, deseguida se lle mete o fouciño por ser o tempo da seitura.

E tamén dicía Xesús:

—Con que compararemos o Reino de Deus? É coma o gran de mostaza que, cando se sementa na terra é a máis miúda de todas as sementes, pero despois de sementala, medra ata ser a maior de todas as hortalizas, chegando a botar unhas pólas tan grandes que na súa sombra poden aniñar os paxaros.

E así con moitas comparanzas coma estas íalles mostrando a mensaxe, de xeito que puidesen entender. Non lles falaba máis que en parábolas, pero logo explicáballelas aos seus discípulos.

Meditación

Xesús falaba con comparanzas, porque era unha maneira popular de falar que a xente podía entender ben; e tamén porque, para nos aproximar á vida e ao misterio de Deus nas nosas vidas, as comparanzas, os símbolos, a linguaxe poética case sempre é máis apropiada ca non os razoamentos refinados. O símbolo, a comparanza, abre un campo e deixa o espazo aberto para que por el camiñemos con entusiasmo, con liberdade, con humildade.

Outra vez a comparanza da semente, pero agora para nos invitar á confianza, á esperanza. É unha semente miúda, pequerrecha, case desprezada, pero, por estar nas mans de quen está, ten un vigor incrible que a fai medrar por moito que nós durmamos, e que a converte en acubillo para quen ande baleiro e sen amparo. Iso era necesario consideralo cando Marcos escribía o seu Evanxeo e os grupos cristiáns eran unha insignificancia; e iso é necesario consideralo tamén nos nosos tempos, cando, a forza de abuso e rutina, parece que temos reducido o Evanxeo a cousa de nada.

Oración

Eu mesmo son, Xesús, contigo

semente miúda, pequerrecha,

que medra pola noite, polo día,

estea ou non estea eu esperta.

Eu mesmo son, Xesús, contigo

agora gromo, agora verde herba,

agora espiga que oufana engorda

chea de grans para o día da colleita.

Eu mesmo son, Xesús, contigo,

do teu Reino humildísima presenza,

irmán, irmá dun mar de testemuñas

que acolle o refuxiado en cega aperta.

Acción

Pensa un pouco: aínda que sexas unha persoa ben normal e humilde, veste medrando pouco a pouco nas cousas de Xesús, nas cousas do Reino de Deus? Aínda que a túa comunidade cristiá sexa unha comunidade cativa, vela medrando pouco a pouco nas cousas de Xesús, do Evanxeo, do Reino? Se non é así, poderías remedialo en algo?

29 de xaneiro: sábado da 3ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Heb 11, 1-2. 8-19. Salmo: Lc 1, 69-70. 71-72. 73-75

Ano 2: 1ª lectura: 2 Sam 12, 1-7a. 10-17. Salmo: 50, 12-13. 14-15. 16-17

Evanxeo: Mc 4, 35-41

Un día, á caída da tarde, díxolles Xesús aos seus discípulos:

—Imos para a banda de alá do lago.

Eles deixaron a xente e levárono no bote no que estaba sentado; outras barcas os seguían. E formouse un temporal tan grande que os salseiros caían enriba do bote e enchíano de auga. El, entrementres, estaba na popa durmindo sobre un cabezal. Fórono espertar berrándolle:

—Mestre, seica non che importa que afoguemos?

Entón el espertou, increpou o vento e díxolle ao mar:

—Silencio, acouga!

O vento amainou e veu unha gran calma. Despois díxolles:

—Por que tendes tanto medo? Seica aínda non tendes fe?

Eles, cheos dun medo enorme, comentaban entre si:

—Pero quen será este, que mesmo o vento e o mar o obedecen?

Meditación

Non sabemos exactamente que puido suceder naquel anoitecer durante aquela viaxe perigosa sobre un lago embravecido. Sabemos, si, o que o evanxelista Marcos nos quere transmitir co seu relato tan aberto ao simbolismo. A barca é a propia vida e tamén a vida da comunidade cristiá, da parroquia, da Igrexa no seu conxunto; a barca é tamén, por que non, a vida de calquera persoa ou comunidade humana, mesmo a vida do mundo enteiro. Sacudidas e perigos non nos fallan. Xesús está sempre presente, aínda que pareza ausente, aínda que pareza durmido e alleo ás nosas angustias. A fe permítenos ollalo ao noso carón, transmitindo tranquilidade, confianza, ousadía. A fe permítenos envolver a nosa debilidade, sexa cal sexa, na fortaleza de Xesús. Para sentilo, hai que vivilo, como o viviron naquela tarde escura as persoas que o acompañaban.

Oración

Quen serás ti, Xesús,

pois invocándote

amainan os nosos medos?

Quen serás ti, Xesús,

que, sen evitarnos o esforzo,

énchelo de paz e de ousadía?

Quen serás ti, Xesús,

que convertes as noites recias

en amenceres de luz en calma?

Xesús,

presenza misteriosa de Deus na nosa vida,

creo en ti.

Acción

Pon en práctica a túa fe. Mira se hai algunha situación na túa vida, ao teu redor, na que as cousas vos produzan medo e esteades tentadas de fuxir. Pensa en Xesús, acolle a súa forza e transmítella ao grupo como mellor