Tempo Ordinario: 30ª semana

  

23 de outubro: Domingo 30º do Tempo Ordinario

1ª lectura: Eclo 35, 15b-17. 20-22a. Salmo: 33, 2-3. 27-28. 29 e 23.

2ª lectura: 2 Tim 4, 6-8. 16-18.

Evanxeo: Lc 18, 9-14

Unha vez propúxolles Xesús esta parábola referíndose a algunhas persoas que créndose perfectas estaban moi seguras de si mesmas e desprezaban os demais:

Dous homes subiron ao templo a orar; un era fariseo e outro recadador de impostos. O fariseo, de pé, oraba para os seus adentros deste xeito: “Meu Deus, douche grazas porque non son ladrón, inxusto e adúltero coma os demais; nin coma ese recadador. Gardo o xaxún dúas veces por semana e pago o décimo de todo canto gaño”.

O recadador, en cambio, manténdose a distancia, non se atrevía nin a levantar os ollos ao ceo, senón que, petando no peito, dicía: “Meu Deus, ten compaixón de min, que son un pecador”.

Asegúrovos que este baixou reconciliado con Deus para a súa casa e, en cambio, o outro non. Porque calquera persoa que se teña por moito será rebaixada, e calquera que se rebaixe será enaltecida.

Meditación

Unha vez máis atopámonos ante unha parábola exclusiva do evanxelista Lucas. Chama a atención a sinxeleza e fondura revolucionaria destas breves narracións que Xesús construía, para transmitir a orixinalidade da súa práctica relixiosa, da súa forma de se situar ante Deus e, en consecuencia, tamén ante a comunidade. O cadro que debuxa é ben sinxelo, calquera home ou muller normal do seu tempo o podería entender. Calquera home ou muller normal, calquera comunidade cristiá do noso tempo o pode entender tamén.

Xesús conta esta parábola, porque vía que había no pobo xente moi relixiosa, moi cumpridora, que se sentía moi segura de si mesma, entendendo que a súa boa práctica relixiosa era cousa súa, debíase a si mesma, aos seus méritos, ao seu empeño, á súa categoría moral persoal. E desde esa torre de autocompracencia desprezaba a quen non cumpría, e, polo tanto, desprezaba tamén a quen se achegaba aos que non cumprían, como facía Xesús. Era unha especie de negación práctica de Deus e de divinización da propia persoa: esas persoas acababan considerándose o centro de si mesmas, elas mesmas acababan sendo o seu mesmo Deus. Os fariseos, por seren moi cumpridores das leis relixiosas, tiñan un perigo enorme de entrar por este camiño perverso, pero ese mesmo perigo podémolo ter calquera persoa de calquera grupo relixioso. Todos, todas, temos o perigo de empoleirarnos nos nosos xuízos, na nosa comprensión das cousas, nas nosas prácticas relixiosas, sexan cales sexan, e desde aí desprezar a quen non se adapta ao que nós consideramos apropiado. E andar pola vida cheos de razón e cheos de palabras e de xestos de condena. A vida relixiosa, espiritual, aparentemente máis perfecta pode quedar ferida de morte por esta actitude que denuncia Xesús. Iríanos moi ben se, como persoas e como comunidade, nos preguntásemos se estamos ou non feridas por este mal.

Que distingue a actitude do fariseo, que tiña fama de moita santidade, da actitude do publicano, que, en cambio, tiña fama de caer nun pecado tan grave, entre outros, como era o de aliarse co poder dominante para algo tan detestable como era quitarlle os cartos á xente máis pobre, en forma de impostos abusivos, dos que sacaban proveitos indebidos? Coa parábola Xesús non rexeita o fariseo polo seus cumprimentos, senón porque se atribúe a si mesmo os seus méritos: douche grazas porque non son coma os demais ...; non di: douche grazas porque, o ben que sae das miñas mans, só son capaz de facelo porque ti me sostés, porque ti me alentas, porque houbo moitas persoas na miña vida que me foron encamiñando a iso, etc. Coa parábola de Xesús tampouco non aproba as prácticas do publicano, senón a conciencia que ten de ser persoa pecadora e de estar fondamente necesitada do perdón, da misericordia de Deus. Nun caso o corazón desmedido de Deus quedaba ocultado detrás da propia xustiza; no outro, en cambio, a misericordia de Deus déixase ver por riba da propia maldade recoñecida. E isto, que parecen e son vivencias relixiosas de fondo, acaban tendo unha importancia grande para a forma de relacionarse entre as persoas, dentro da comunidade, no pobo.

É posible que hoxe non reparemos moito niso dos cumprimentos relixiosos, e por iso igual non nos sentimos afectados por esta parábola. Pero hai moitas situacións humanas ante as que podemos situarnos con espírito de fariseo ou de publicano. Por exemplo: o que ten traballo ante quen non o ten; quen vive unha vida de parella estable ante outras parellas desfeitas; quen nunca tivo ningún problema coa xustiza ante a familia que ten un fillo no cárcere; quen ten uns fillos ou fillas máis ou menos exemplares, e a familia que ten unha filla drogodependente, que anda consumindo e vendendo substancias; quen prospera ben nos estudos, ante quen acumula fracaso sobre fracaso, etc. Que facemos nestes casos? A que nos agarramos? Ao ben que nos van as cousas, ao ben que soubemos ir levando as cousas, para desprezar a quen falla, sofre e non sabe que facer na vida? Sabemos agradecer con humildade, sen desprezar a ninguén, intentando comprender as vidas fracasadas, achegarnos a elas, darlles a man coma irmáns/ás? E, se temos fracaso na vida, quizabes froito tamén dos nosos propios fallos, saberemos achegarnos humildemente ante a fonte de todo perdón, de toda tenrura, de toda forza, para sentirnos perdoadas, queridas, acompañadas a fondo por quen se perde pola xente máis débil?

Atentos/as! D. Bonhoeffer dicía que, desde que Xesús contara a parábola do fariseo e o publicano, moitos fariseos oraban coma publicanos, pero sen deixar de ser fariseos. Non é soamente cousa de palabras, senón de actitudes de fondo que unicamente se van modificando cun traballo ordenado, humilde, abrindo o corazón ás palabras e ao estilo de Xesús. A Eucaristía é un encontro de pecadores/as arrepentidas e agradecidas.

Preces

SÓ A TÚA COMPAIXÓN, SEÑOR,

PODE FACER BO DE NÓS!

Para podermos recoñecer con humildade e paz o noso pecado e dispoñernos a cambiar as nosas vidas. Oremos.

Para aprendermos a ollar as demais persoas sen chulerías nin prepotencia nin condenas, senón con ollos fraternos e axudadores. Oremos.

Para sermos agradecidas/os contigo e con todo o que a vida e outras persoas nos deron para ter os dons e capacidades que temos. Oremos.

Para sermos persoas de encontro, de diálogo, de busca compartida, que gozan coas calidades dos demais e as agradecen con alegría. Oremos.

Para implicarnos con verdade na loita por mellorar a nosa comunidade cristiá, o noso barrio ou parroquia. Oremos.

Oración

Que pecador son, señor,

por debaixo desta aparencia honorable

de persoa de ben e de bondade,

que pecador son!

Que pecadora son, Señor,

co meu modo de vida tranquilo e satisfeito,

escorréndome modosiñamente

polo medio das túas voces, das voces dos teus pobres,

que me chaman ao empeño solidario,

que pecadora son!

Que pecador son, Señor,

coa miña ollada crida e prepotente,

simulada en formas brandas, aloumiñeiras,

créndome mellor, máis recto e acertado,

que pecador son!

Que pecadora son, Señor,

que necesitada da túa misericordia,

de achegarme a ese lume de amor que quenta e que derrete,

que limpa e purifica,

para renovalo todo,

que pecadora son, Señor!

Que pecador son, Señor,

necesitado de ollos novos

para verme ben na miña verdade

e poder ollar a demais xente con compaixón solidaria,

que pecador son!

Que pecador, que pecadora son, Señor,

perdón, perdón, perdón,

que pecador, que pecadora, son!

Acción

¿Cómo oramos, cando oramos, cómo nos situamos na vida ante a xente? ¿Imos de sobrados, de prepotentes en algo, desprezando a demais xente?

24 de outubro: Luns da 30ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Rom 8, 12-17. Salmo: 67, 2 e 4. 6-7ab. 20-21.

Ano 2: 1ª lectura. 4, 32—5, 8. Salmo: 1, 1-2. 3. 4 e 6

Evanxeo: Lc 13, 10-17

Un sábado estaba Xesús ensinando nunha sinagoga. Había alí unha muller que levaba dezaoito anos eivada por causa dun espírito; andaba dobregada sen se poder endereitar. Xesús, ao vela, chamouna e díxolle:

—Muller, quedas libre da túa enfermidade.

E impúxolle as mans. Ela púxose dereita no momento e loaba a Deus. Entón o xefe da sinagoga, indignado de que Xesús curase nun sábado, díxolle á xente:

—Hai seis días para traballar, vide durante eses días para que vos cure e non precisamente no sábado.

Replicoulle Xesús:

—Hipócritas! ¿Non ceibades vós nos sábados o voso boi ou o voso burro, para os levar a beber? E logo esta filla de Abraham, que leva dezaoito anos atada por Satanás, ¿non a imos poder ceibar por ser sábado?

Cando tal lles dixo, aos seus adversarios quedaron avergonzados e toda a xente se alegraba das marabillas que facía.

Meditación

Certamente a enfermidade daquela muller era cousa mala, cousa que lle impedía levar unha vida sa, digna, ben integrada; ademais, segundo o pensamento relixioso do momento, era unha muller posuída polo demo, unha muller arredada de Deus, case malquerida de Deus. Xesús, aínda movéndose dentro daquela cultura, rompe con todo iso e intégraa na vida social e relixiosa. Cousa que importaba máis ca todas as normas relixiosas que había daquela.

A muller dobregada do evanxeo válenos para pensar nos miles e millóns de mulleres da historia, que andaron e andan dobregadas baixo o poder machista da nosa cultura civil e relixiosa. Aínda hoxe, fóra e dentro da Igrexa, persiste moito deste machismo opresor, que lle rouba á muller a súa dignidade, a súa condición de persoa con igualdade absoluta de dereitos e deberes, ante a xente, ante Deus. Defender esta dignidade da muller importa máis ca calquera outra norma civil ou relixiosa que se lle queira opoñer.

Oración

Ai de quen lle negue á muller a súa dignidade

e a poña por baixo do seu gusto e capricho!

Ai de quen amoree cargas no seu lombo canso

e a force a vivir máis derreada de calquera maneira!

Ai de quen a maltrate coa palabra ou cos feitos

e a condene á amargura e á frustración!

Ai de quen lle negue o título de irmá absoluta

e a reduza a un ben útil do que usar ou prescindir!

Ai de quen ignore o don e a valía da muller

e pretenda facer vida sen ela, ás costas dela, contra ela!

Quen así faga negarase, perderase, racharase,

machucará a propia dignidade ante a xente, ante Deus.

Acción

Podemos revisar unha vez máis a nosa relación coas mulleres. ¿Desde o respecto absoluto, desde algún tipo de machismo? Podemos caer na conta que respectar a muller a fondo é unha práctica relixiosa moi grata a Deus.

25 de outubro: Martes da 30ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Rom 8, 18-25. Salmo: 125, 1-2ab. 2cd-3. 4-5. 6

Ano 2: 1ª lectura: Efg 5, 21-33. Salmo: 127, 1-2. 3. 4-5

Evanxeo: Lc 13, 18-21

Nunha ocasión dicíalle Xesús á xente:

—¿A que se parece o reino de Deus, con que volo compararía eu? É semellante a un gran de mostaza que un home sementa na súa horta; medrou e converteuse nunha árbore e os paxaros do ceo aniñaron nas súas pólas.

E seguiu dicindo:

—¿Con que compararía eu o reino de Deus? É semellante ao fermento que unha muller botou en tres medidas de fariña ata que todo levedou.

Meditación

O reino de Deus, o proxecto de Deus, o soño de Deus para este mundo noso: sermos unha terra de redes, de vínculos, de relacións, de compenetracións, de interdependencias, de fraternidade, de xustiza, de respecto preferente sempre polo máis fráxil entre a xente, entre a natureza, en todo. Sermos así terra de Deus!

Xesús amósanos como se constrúe ese tipo de cousas. El opta non polo barullo, senón polo silencio. Non pola presenza de medios aparatosos, senón pola pequenez. Non por obras de lucimento, senón polas cousas humildes. Non polas grandes palabras, senón polas pequenas e cotiás fidelidades. Non polos grandes empeños humanos, senón pola fe confiada en Deus. Canto disto nos fai falla nestes tempos nos que nas nosas comunidades sentímonos a necesidade de retomar o reinado de Deus, o seu soño para nós, para toda a humanidade!

Oración

Que ben, meu Deus, que ben!

O teu Espírito en min, en nós,

coma un graociño de mostaza,

sementado nas nosas vidas, na nosa comunidade,

que medra e medra, sen case saber nós como,

ata se converter nunha árbore vigorosa,

onde aniña quen queira pousar os seus pés

para acougar

e gustar o gozo dunha vida xusta, pacificada!

Que ben!

O teu Espírito convertido en fermento

que unha muller coloca no noso seo,

no seo da comunidade feito fariña

—grao moído no muíño simple da vida—,

para convertela en pan saboroso

a disposición de calquera famento que pete á porta,

e ser simplemente pan comido,

sen máis,

sen méritos nin glorias.

Que ben, meu Deus, que ben!

Acción

Podemos facernos conscientes de que cada día coa nosa palabra, cos nosos feitos, se son xustos e fraternos, estamos construíndo iso que Xesús chamaba o reino de Deus, o soño de Deus. E, se en algo non son xustos nin fraternos, daquela podemos cambiar para que en nós se cumpra de verdade o soño de Deus.

26 de outubro: Mércores da 30ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Rom 8, 26-30. Salmo: 12. 4-5. 6

Ano 2: 1ª lectura: Ef 6, 1-9. Salmo: 144, 10-11. 12-13ab. 13cd-14

Evanxeo: Lc 13, 22-30

Xesús atravesaba por vilas e aldeas ensinando, camiño de Xerusalén. Un preguntoulle:

—Señor, ¿e logo son poucas as persoas que se salvan?

El respondeu:

—Esforzádevos por entrar pola porta estreita, porque vos aseguro que moita xente intentará entrar e non poderá. Cando o dono da casa se erga e peche a porta, quedaredes fóra e petaredes na porta dicindo: “Señor, ábrenos”; pero el responderá: “Non sei quen sodes”. Entón empezaredes a dicir: “Se nós comemos e bebemos contigo e ti ensinaches polas nosas prazas!” El repetirá: “Non sei quen sodes. Arredade de min todas as persoas que practicades a inxustiza!”.

Daquela habedes chorar e hanvos renxer os dentes; cando vexades que Abraham, Isaac, Xacobe e todos os profetas están no reino de Deus e que a vós vos botan fóra. E chegarán de oriente e occidente, do norte e do sur e sentarán na mesa do reino de Deus. Si, hai persoas que son últimas e serán primeiras, e hainas primeiras que serán últimas.

Meditación

Pero ¿qué é salvarse? Para unha persoa cristiá é algo así como desenvolver a propia vida respondendo a esas chamadas fondas que Deus mesmo insire no noso corazón; sermos como persoas aquilo que cada quen está chamado a ser. Algo que xa se realiza neste mundo, aínda que despois da morte acade a súa plenitude. A vontade de Deus é sempre unha vontade de salvación, que nada nin ninguén torce. Nós si que podemos frustrar a propia construción como persoas, a propia felicidade. É a nós a quen nos interesa entrar pola porta estreita, a porta da responsabilidade sobre a propia vida, aproveitando o tempo presente para madurar como persoas para unha felicidade eterna en Deus. É a cousa non é cuestión de pertencer ou non a tal raza, a tal credo relixioso, a tal Igrexa. Iso pouco importa. O que importa é deixar que a propia vida sexa unha vida xusta na xustiza de Deus, que prefire, en todo caso, a misericordia ao xuízo. Deus é sempre un Deus de salvación, de vida, para quen se abra á vida nos seus comportamentos de cada día.

Oración

Sen tristuras, sen medos, sen angustias,

apréndesme a coidar a propia vida

e as vidas dos teus pobres a min encomendadas.

Con ledicia, con humor, con esperanza,

apréndesme a entrar pola porta estreita

que me introduce na terra da irmandade.

Máis que as máis santas palabras,

será a túa xustiza, acollida como don, como tarefa,

a que me abra as portas da vida para sempre.

Sen torpes pretensións, sen chulerías,

o humilde camiñar polas vías da inocencia

levarame ao berce de todas as unións.

E o mal que se me vaia das mans, da boca, do corazón,

serás ti quen o confundas nas lapas do teu amor.

Grazas, meu Deus, grazas por tanto ben!

Acción

Posiblemente iso de salvarse, non salvarse, sexa unha linguaxe que hoxe pouco nos di. Pero, ¿preocúpanos desenvolver a nosa vida na honradez, na legalidade, mirando pola xente débil, buscando o ben común, respectando o diferente, sen nos poñer por riba de ninguén? ¿Ocupan estas cousas a nosa atención real? Seguro que tamén por aquí podemos dar pasos.

27 de outubro: Xoves da 30ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Rom 8, 31b-39. Salmo: 108, 21-22. 26-27. 30-31

Ano 2: 1ª lectura: Ef 6, 10-20. Salmo: 143, 1. 2. 9-10

Evanxeo: Lc 13, 31-35

Nunha ocasión chegaron onda Xesús uns fariseos para o avisar:

—Veña, vaite de aquí, que Herodes te quere matar.

El respondeulles:

—Ídelle dicir a ese raposo: eu hoxe e mañá seguirei curando e botando fóra os demos e no terceiro día xa acabo. Pero hoxe, mañá e pasado mañá cómpre que siga camiñando, pois non é ben que un profeta morra fóra de Xerusalén.

Xerusalén, Xerusalén, que asasinas os profetas e acantazas os que mandan onda ti! Cantas veces quixen aconchegar os teus fillos, como a galiña aconchega os seus pitiños baixo as ás e non quixeches! Pois mirade, a vosa casa fica baleira e asegúrovos que non me volveredes ver ata que exclamedes: Benia o que vén no nome do Señor!

Meditación

Xesús era unha persoa con determinación. Sabía o que quería. Tiña claro cal era a súa tarefa diaria: andar cabo da xente ferida pola vida, no corpo e no espírito, aportando o que el tiña abundantemente: alento, espírito de vida. Non o freaba o medo, non o paraban personaxes déspotas, extravagantes, coma Herodes, nin a sospeita de que en Xerusalén, onde estaban os poderes relixiosos e civís do país, as cousas se lle complicasen seriamente. Doíalle que a inmensa carga de luz e de afecto que vertía sobre o su pobo non fose recibida con ilusión, coma unha bendición de Deus. Pero non recuaba. Os tempos de Deus non son os tempos da xente. No medio das tebras é onde a luz amosa mellor o seu valor e o seu encanto. No medio deste drama cotián, que se estende ata os nosos días, que papel xogamos nós?

Oración

Perdón, Xesús,

por sucumbir tantas veces ao medo.

Perdón

pola falla de determinación:

vexo claro cara a onde ir,

pero freo o paso ou torzo o camiño.

Perdón, Xesús,

por recear aconchegarme a ti,

por rexeitar o agarimo do teu Espírito.

Perdón

por pechar as portas

a tanta xenerosidade, a tanta esplendidez.

Acción

Podemos concretar algunha cousa, algunha situación, na que por medo, por falta de decisión, por non dar a cara ante algunha persoa, deixamos de dicir ou de facer algo que considerabamos xusto. E dámonos aviso para non reincidir nese tipo de comportamentos.

28 de outubro: Festa dos santos Simón e Xudas, apóstolos

1ª lectura: Ef 2, 19-22. Salmo: 18, 2-3. 4-5

Evanxeo: Lc 6, 12-19

Por aqueles días Xesús foi orar ao monte e pasou a noite orando a Deus. Cando se fixo de día, chamou os seus discípulos e escolleu doce entre eles, aos que nomeou apóstolos: Simón, a quen lle deu o nome de Pedro, e seu irmán Andre; Santiago, Xoán, Filipe, Bartolomeu, Mateu, Tomé, Santiago o de Alfeo, Simón chamado o Zelota, Xudas o de Santiago e Xudas Iscariote, que logo sería o traidor.

Baixou con eles e detívose nunha valgada cun bo grupo de discípulos e numerosa xente de toda Xudea, de Xerusalén e máis de toda a ribeira de Tiro e Sidón, que viñan escoitalo e a que os curase das súas doenzas. Os atormentados por espíritos inmundos quedaban curados, e toda a xente intentaba tocalo, pois del saía unha forza que curaba a todo o mundo.

Meditación

A elección dun apóstolo sempre nos remite á nosa propia elección. Se estamos no de Xesús, atraídos/as pola súa figura histórica, pola súa palabra, polos seus feitos de vida, pola súa maneira de entender a persoa e as relacións entre as persoas,…, se estamos niso, é porque dalgunha maneira, misteriosa e real, fomos afectados/as e nos deixamos afectar pola súa elección. Xesús escolle de entre a xente e para o servizo da xente. Nunca nos escolle para arredarnos da xente, do pobo, coma un grupo selecto, privilexiado, colocado aló arriba; e menos aínda nos escolle para que acabemos tendo a xente ao noso servizo. Xesús escolle para facernos máis radicalmente da xente, para debernos á xente en todo, para facer da nosa vida un constante empeño por compartir con quen o necesite a forza de curación que de Xesús recibimos.

Oración

Grazas, Xesús,

por ter batido contigo,

por ter experimentado, algo polo menos,

a fortaleza da túa palabra,

a consistencia do teu xeito de vivir.

Grazas, Xesús,

por terme así escollido,

pola vía da máis completa normalidade,

para testemuñarte

coas miñas palabras,

coa miña maneira de vivir.

Que quen me vexa

descubra en min

polo menos unha liviá memoria

do teu paso humilde e vigoroso,

servidor,

polas entrañas deste mundo.

Acción

Seguro que na nosa historia persoal hai algunha persoa que axudou a espertar en nós o interese por Xesús e a súa causa. Podemos falar con ela e agradecerllo

29 de outubro: Sábado da 30ª semana do Tempo Ordinario

Ano 1: 1ª lectura: Rom 11, 1-2a. 11-12. 25-29. Salmo: 93, 12-13a. 14-15. 17-18

Ano 2: 1ª lectura: Flp 1, 18b-26. Salmo: 41, 2. 3. 5bcd

Evanxeo: Lc 14, 1.7-11

Un sábado foi comer Xesús á casa dun xefe dos fariseos e eles estábano vixiando. Xesús, decatándose de que a xente invitada buscaba os primeiros postos, contoulles esta parábola:

—Cando alguén te convide a unha voda, non sentes no primeiro posto. Pode suceder que unha persoa máis distinguida ca ti tamén estea convidada, e que veña quen vos convidou e che diga: “Déixalle o sitio a esta persoa”, e ti, cheo de vergonza, teñas que ir para o derradeiro lugar. Ao revés, cando alguén te convide, ti senta no último lugar, para que, cando chegue quen te convidou, che poida dicir: “Amigo, sube máis arriba”. E quedarás moi ben diante de todos os comensais. Porque a persoa que se enaltece será rebaixada, e a que se rebaixe será enaltecida.

Meditación

Aquí está Xesús, que non perde ocasión de transmitir os convencementos que moven a súa vida. Observa, pensa e fala con coherencia, dicindo palabras que poden cuestionar os comportamentos doutras persoas. Dunha anécdota máis ou menos simple, saca unha pauta para o conxunto da vida: a persoa que anda pola vida presumindo, con ostentación, buscando primeiros postos, recoñecementos e loanzas, fará da súa vida unha vulgaridade e acabará en nada, facendo o ridículo con frecuencia; en cambio, a persoa que gusta de estar simplemente canda os demais coma unha de tantas, en humildade, sen querer nunca alzarse sobre a demais xente, respectando e valorando a quen a rodea, servindo, esa persoa acaba tendo o respecto e recoñecemento de todo o mundo. E isto que vale moito aos ollos da xente, vale moito tamén aos ollos de Deus. Porque no fondo tal como somo ante a xente que nos rodea, así acabamos sendo ante Deus. E sería ben ridículo que acabásemos intentando quedar por riba do mesmo Deus!

Oración

Que descubra o gozo da humildade, meu Deus,

o gozo de ver en calquera cousa,

en calquera animal,

en calquera persoa

unha irmá, un irmán,

algo ou alguén que me convoca á festa do pequeno,

onde todo o mundo colle

e nada nin ninguén sobra,

onde todo se me ofrece

para ser alegremente parte do meu ser,

da miña vida;

onde todo espera de min

un anaco de carne e sangue,

un anaco de alento,

unha man,

unha voz,

un chucho.

Que descubra, si, a cada hora,

o gozo da humilde e valente irmandade.

Acción

Podemos revisar como nos situamos ante as demais persoas, sobre todo ante as persoas que teñan pouco poder, pouco saber, pouco valer. Á luz de Xesús podemos cambiar a nosa maneira de situarnos ante elas.