Tempo Ordinario: 13ª semana

30 de xuño: Domingo 13 do tempo ordinario

Evanxeo: Lc 9, 51-62

Cando se ía cumprir o tempo de ser levado deste mundo, decidiu en firme ir a Xerusalén. E mandou mensaxeiros por diante. Entraron estes nunha aldea de samaritanos para lle prepararen pousada, pero non o recibiron, porque se decataron de que ía cara a Xerusalén. Ao veren isto, os discípulos Santiago e Xoán dixeron:

—Señor, ¿queres que digamos que baixe do ceo un raio e que os parte?

Pero el volveuse cara a eles e rifoulles. E foron para outra aldea. Polo camiño unha persoa díxolle:

—Seguireite vaias onde vaias.

Respondeulle Xesús:

—As raposas teñen tobeiras e os paxaros teñen niños; pero o Fillo do home non ten onde pousar a cabeza.

Díxolle a outra persoa:

—Sígueme.

Pero esta persoa contestoulle:

--Déixame ir primeiro enterrar a meu pai.

Respondeulle:

—Deixa que os mortos enterren os seus mortos; ti vai anunciar o Reino de Deus.

Outra persoa díxolle tamén:

—Señor, seguireite, pero deixa que primeiro me despida da miña familia.

Contestoulle:

—Quen despois de por a man no arado, mira para atrás, non é apto para o Reino de Deus.

Meditación

Xesús cos seus discípulos cruza Samaría, territorio hostil para os xudeus por cuestións de tipo relixioso. Xesús e os seus discípulos sofren malos modos e algúns dos discípulos contestan con ameazas, con desexos de aniquilamento. Un exemplo das agresións mutuas por cuestións relixiosas que en todos os tempos se dan. Tamén nos nosos. Nas conversacións normais, na comunicación por internet cánta agresividade se verte, cánta condena, e no nome de Deus! E moita desta xente dise seguidora do Deus de Xesús! Cánto podemos e debemos medrar en respecto, en escoita, en escoita entrañable, vulnerable, en silencio, antes de poñernos a aniquilar aos que non pensan e viven coma nós! E iso sen deixar de vivir conforme ao que nós cremos sinceramente que é o máis auténtico.  As persoas relixiosas podemos poñer moita paz no mundo, pero tamén podemos sementar moi agresividade. Onde estamos nós?

Ao longo desa viaxe Lucas coloca o caso de tres persoas que se achegan a Xesús con ideas de seguimento. Son escenas moi curtas, con frases moi contundentes por parte de Xesús, con formas de falar algo esaxeradas, rechamantes, cousa que lle gustaba facer moito a Xesús; pero no fondo Xesús, desa maneira algo chocante, o que quería transmitir era que o que el traía entre mans, con iso do Reino de Deus, non era un xogo, era algo que marcaba a fondo, felizmente, a vida das persoas; e que, polo tanto, tampouco non era un xogo embarcarse no seu seguimento. O seguimento de Xesús implica ir medrando en certas actitudes persoais, para que o acompañamento de Xesús nos leve aos cambios persoais e sociais, á satisfacción, á felicidade en definitiva á que Xesús nos quere acompañar. Paga a pena que, como persoas e comunidades cristiás, reparemos nelas, coma se Xesús mesmo se estivese dirixindo a nós.

Oración

Quen é apta, apto, para o Reino de Deus,

para andar, Xesús, canda ti os teus camiños?

--Quen me ama,

quen ama as miñas causas,

quen camiña comigo aos lugares do conflito relixioso e social,

onde se xoga o honor de Deus

no honor da xente máis débil, marxinada, pecadora.

--Quen comigo se compromete a fondo,

apaixonadamente,

pero non responde á agresión con violencia,

respectando as persoas e os seus tempos,

fiándose da bondade radical de todo ser humano.

--Quen nestes tempos de apertos e incertezas

foxe comigo de riquezas e seguridades

comparte o pan, a casa, os afectos,

e pousa a súa cabeza con confianza

no seu de Deus e da comunidade.

--Quen ve comigo na propia familia

unha escola humilde onde aprender,

para abrirse con corazón e ganas

á familia maior dos irmáns e irmás todas da terra,

e así educa e se deixa educar.

Acción

¿Vemos que nalgún campo da nosa vida, por fidelidade a nós mesmos, a quen nos rodea, á xente máis vulnerable da sociedade, deberiamos dar un paso adiante, aínda que algo nos custe? Recuperemos algo a ousadía de Xesús.

1 de xullo: luns da 13ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Mt 8, 18-22

Unha vez, vendo Xesús que o rodeaba un mundo de xente, ordenou pasar para a outra banda do lago. E achegouse a el un letrado que lle dixo:

—Mestre, seguireite vaias a onde vaias.

Respondeulle Xesús:

—As raposas teñen tobeiras e os paxaros niños, pero o fillo do Home non ten onde pousar a cabeza.

Outro dos seus discípulos díxolle:

—Señor, deixa que vaia primeiro enterrar a meu pai.

Xesús respondeulle:

—Ti sígueme e deixa que os mortos enterren os mortos.

Meditación

As respostas de Xesús ás persoas que lle solicitaban podelo acompañar é radical, como o era toda a súa vida; dille ao letrado que para seguilo cómpre entrar nunha liña de pobreza, de baleiro, de despoxo en todos os niveis da persoa: baleiro económico, baleiro afectivo, baleiro de posición social, etc. A proposta era contraria ás aspiracións dun bo letrado: fartura económica, afectiva, recoñecemento social… A proposta é tamén contraria ás aspiracións da maioría de nós.

Cando outro discípulo lle manifesta o desexo de ir enterrar o pai, para despois seguilo, Xesús amósase de novo radical: para poder seguilo, non vale darlle prioridade aos costumes sociais, por moi lóxicos e sagrados que parezan. O que urxe é secundar a chamada de Deus a crear no seu nome e coa súa forza unha nova rede de solidariedade, na que todo, tamén os respectos familiares poidan estar incluídos.

Seguro que quedamos moi cuestionados por estas palabras de Xesús. El viviu a tope conforme ao que dicía. Nós poderemos dar algúns pasos polo menos; e, se son na dirección do indicado por Xesús, posiblemente lle vaiamos collendo sentido e gusto á proposta de Xesús.

Oración

Non quero que me asusten as túas palabras, Xesús:

debaixo delas hai unha proposta de vida completa, feliz.

Pero lévame da man,

para aprender contigo a gustar

o gozo raro de facerme persoa baleirándome,

dándome á xente sen tempos nin medidas.

Lévame da man

para aprender contigo

que o máis importante de todo,

para min, para a miña familia, para o meu pobo,

é o respecto, o coidado, o amor, a xustiza,

por riba de calquera requisito relixioso ou social.

Xesús, quero seguirte,

como aprendiz quero seguirte.

Acción

¿Vivimos dándolle moita importancia e mesmo prioridade a algúns costumes sociais, que en verdade pouco nos fan medrar como persoas cristiás? ¿Podemos despegarnos en algo deses costumes sociais que non levan a nada?

2 de xullo: martes da 13ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Mt 8, 23-27

Unha vez subiu Xesús a unha barca e os seus discípulos seguírono. De súpeto levantouse tan grande temporal no mar que as ondas tapaban a barca; pero el durmía. Os discípulos fórono espertar, exclamando:

—Señor, sálvanos que afogamos!

El díxolles:

¿Por qué vos acovardades, homes de pouca fe?

E, poñéndose de pé, increpou os ventos e máis o mar e veu unha grande calma. Os homes, abraiados, dicían:

—¿Quen será este que mesmo os ventos e máis o mar lle fan caso?

Meditación

Na vida persoal pasamos ás veces por situacións extremas, que nos desbordan, que nos fan dubidar de nós mesmas, da nosa capacidade de saír adiante; invádenos o medo, que nunca é bo conselleiro. E na vida familiar, ou na vida da comunidade da parroquia, ou na vida social, política, tamén pasan cousas así. É doado poñerlle nomes ás grandes ondas que ameazan a barca e a quen nela estamos. Os sentimentos, as palabras saen de nós solicitando axuda da xente ou do mesmo Deus. E está ben facelo. Na xente e en Deus podemos atopar apoios, tranquilidade, acougo para discernir ben a situación, para ver o que cómpre facer, para nunca nos sentir sos ante o perigo, para adiviñar presenzas fondas que nos pacifican e alentan a fondo, que nos garanten que nunca a vida está abocada ao fracaso, nin sequera coa mesma morte polo medio. Sen milagres raros, podemos vivir asentadas nesta fe, nesta calma, nesta esperanza.

Oración

Señor, Señor,

que afogamos!

Que non temos respiro na vida:

o paro, a crianza, o fracaso amoroso,

a miña adición,

o avó e avoa que non dámos atendido!

A parroquia que non vai,

a sociedade escindida,

unha parte grande do mundo afogada

por culpa de políticas deshumanizadas!

O corazón, o máis íntimo de nós

que anda á intemperie,

sen saber onde apoiarse

para poder vivir

en paz, en liberdade!

Señor, Señor,

que afogamos!

Acción

Podemos identificar algún dos medos que nos están afogando a vida. Podemos compartilo con outras persoas, con Deus mesmo tamén na oración. Seguro que colleremos forzas para manexar mellor eses medos.

3 de xullo: festa de Santo Tomé apóstolo

Evanxeo: Xn 20, 24-29

Tomé, un dos doce, o chamado Xémeo, non estaba con eles cando chegou Xesús. Dicíanlle entón os outros discípulos:

—Vimos o Señor.

Pero el contestoulles:

—Como non vexa nas súas mans os buracos dos cravos e non meta nelas o meu dedo; como non meta a miña man no seu costado, non crerei.

Oito días despois estaban outra vez dentro os discípulos e Tomé con eles. Chegou Xesús, estando pechadas as portas, e, poñéndose no medio, dixo:

—Paz convosco

Despois díxolle a Tomé:

—Trae aquí o teu dedo e mira as miñas mans; trae a túa man e métea no meu costado. Non sexas incrédulo, senón home de fe.

Tomé respondeulle:

—Meu Señor e meu Deus!

Xesús díxolle:

—Tes fe porque me viches? Benia as persoas que creron sen me veren!

Meditación

Somos moitas as persoas ás que nos custa crer moitas cousas do noso credo, en concreto iso de que Xesús resucitase, iso de que tamén nós resucitaremos para participar en Deus dunha existencia perdoada e feliz. Ninguén volveu de aló para nolo contar, dicimos ás veces. Tamén nos custa crer que Xesús crucificado, morto e resucitado poida estar ben representado pola xente máis fráxil deste mundo, a máis empobrecida, a máis machucada polo mal, pola dor, polo abuso. Cústanos crer que tocando a esta xente tocamos a Cristo, que servindo a esta xente servimos a Cristo, que coidando desta xente coidamos de Cristo e practicamos a mellor vida relixiosa. Temos fe frouxa. Dubidamos. Gustaríanos tocar para crer.

Pero a vida humana é así. Moitas cousas das máis fermosas da vida humana están sempre no aire, no campo da fe. Vivímolas na incerteza, na inseguridade. Aí está a súa fraxilidade e a súa maior fermosura: O amor da parella coa que convivo, as amizades que sosteñen a miña vida, as compañeiras de traballo que me facilitan o meu, mesmo os animais domésticos que utilizo para o traballo, para a produción ou para o lecer. Crer é substancialmente humano. A fe relixiosa é substancialmente humana tamén.

Oración

Meu Señor e meu Deus!

Meu Pai en quen confiar,

miña Nai en quen acougar!

Meu Amigo con quen compartir,

miña Irmá na que me apoiar!

Meu Compañeiro no que me recrear,

miña Mestra coa que madurar!

Miña Confidente que me comprende,

meu Guieiro que me encamiña!

Miña Criada que me atende en todo,

Meu Gardián que coida de min!

Meu Respecto que sempre me desborda,

Meu Agarimo que sempre me acubilla!

Miña Señora e meu Deus!

Acción

Podemos achegarnos a algunhas persoas maltratadas pola vida ou polos abusos doutros. Tocamos as súas feridas. Practicamos a fe de que nesas chagas están as chagas do mesmo Cristo. E facemos o que a nosa fe nos pida facer.

4 de xullo: xoves da 13ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Mt 9, 1-8

Naquel tempo subiu Xesús a unha barca, cruzou para a outra banda do lago e chegou á súa vila. Nisto trouxéronlle un tolleito nunha padiola. Vendo a fe que tiñan, díxolle ao tolleito:

—Ánimo, meu fillo! Quédanche perdoados os teus pecados.

Entón algúns letrados dixeron para si:

—Este home blasfema.

Coñecendo Xesús o que pensaban, díxolles:

—¿Que cavilades nos vosos adentros? ¿Que é máis fácil dicir: “perdoados quedan os teus pecados”, ou dicir: “érguete e anda?” Pois para que vexades que o Fillo do Home ten poder na terra para perdoar pecados –díxolle ao tolleito--: “érguete, colle a padiola e vai para a casa”.

E erguéndose foise para a súa casa. Vendo isto a xente, asombrouse e glorificaban a Deus por lles dar tal poder á xente.

Meditación

O corpo e o espírito. A sanidade física e a espiritual. O coidado dunha e o coidado da outra. Xesús, tan dado a curar todo canto vía e podía, resalta neste caso a importancia de que unha persoa estea a fondo reconciliada consigo mesma, coa xente veciña, con Deus, a través do perdón demandado e recibido. Por moito que pareza outra cousa, é máis doado ás veces acadar a saúde física ca non a espiritual. Entre nós –isto non pasa en moitas partes do mundo, por desgraza--, con bastante boa atención médica universal, podemos dicir que a saúde física está máis ou menos buscada e atendida. Non así a espiritual, no sentido tan amplo que esta palabra pode ter. ¿Non son os antidepresivos as menciñas máis consumidas entre nós? Unha boa experiencia relixiosa é sen dúbida un elemento importante de estabilización das persoas, porque accede a niveis fondos das persoas, onde con frecuencia se cocen moitos dos nosos benestares e frustracións. Accede ao noso ser máis verdadeiro. Pero, ¿vivimos e axudamos a vivir unha experiencia relixiosa sa, liberadora?

Oración

Que poder máis grande tiñas, Xesús!

Que poder máis grande recibías de Deus!

Sandar os corpos e máis os espíritos,

asentar corazóns,

recompoñer e vigorizar vidas,

enchéndoas coa seguridade do perdón,

das mans dun Deus que nos quere sen medida.

Grazas, Xesús,

porque dese ben teu recibimos todas, todos nós.

Grazas ademais, Xesús,

porque compartes connosco os teus poderes,

e nos fas capaces de dar alentos,

de estender perdóns,

de acompañar vidas,

de sementar esperanzas alá por onde imos.

Grazas, Xesús, grazas.

Acción

Podemos visitar hoxe algunha persoa enferma e compartir con ela ánimos, alentos, fe.

5 de xullo: venres da 13ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Mt 9, 9-13

Unha vez, ao pasar Xesús por un lugar, viu un home chamado Mateu, sentado ao mostrador da contribución, e díxolle:

—Sígueme.

El ergueuse e seguiuno.

E resulta que, estando á mesa na casa, viñeron moitos recadadores e pecadores, e puxéronse tamén á mesa con Xesús e máis os seus discípulos. Cando tal viron os fariseos, dixéronlle aos discípulos del:

—¿Como é que o voso Mestre está a comer con recadadores e pecadores?

Xesús oíuno e dixo:

—Non son os sans senón os enfermos os que precisan de médico. Ide, pois, aprender o que significa aquilo de “misericordia quero e non sacrificios”. Porque non vin chamar pola xente xusta, senón pola pecadora.

Meditación

Mala xente os recadadores de impostos naqueles tempos, porque eran os representantes do poder romano que espremían a xente máis necesitada sobre todo. Neles concentrábase moita rabia e moito odio por parte do pobo. E vas ti, Xesús, e escolles a un deles para o teu grupo, e déixaste invitar e fas xantar como de festa cun grupo deles ao que se ameceron outras persoas de semellante catadura. Que libre e orixinal eras, Xesús! Como sabías ollar e ler e entender o que podía pasar polo fondo das persoas! Como sabías romper con rutinas e cousas que parecían sagradas e abrir portas para que todo tipo de xente puidese entrar na sociedade nova que ti soñabas; entrar tamén na nova relación con Deus que ti ofrecías. Contra o que era hábito e doutrina no teu tempo, xusto a xente máis arredada de Deus foi a túa preferida. Dá case gusto ser persoa pecadora, para sentirte ao pé dun exercendo misericordia.

Oración

Misericordia quero e non sacrificios.

Achegamento á xente débil e non xuízos.

Comprensión cordial e non condenas.

Acompañamentos humildes e non críticas de lonxe.

Mestura coa xente pecadora e non grupiños selectos.

Crítica agarimosa e non burlas e desprezos.

Constancia na presenza e non abandonos á primeira.

Pregaria doída e non apelacións doutrinais.

Amor, amor, amor e non relixión baleira.

Acción

¿Hai entre nós algunha persoa máis ou menos perdida, coa que nos esteamos comportando desde a distancia, desde a crítica sen misericordia? ¿En que podiamos facer algo cristiá a nosa relación con esas persoas?

6 de xullo: sábado da 13ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Mt 9, 14-17

Naquel tempo achegáronse a Xesús os discípulos de Xoán alegando:

—Nós e máis os fariseos gardamos moito o xaxún. ¿Por qué non o gardan os teus discípulos?

Respondeulles Xesús:

—¿Poden os compañeiros do esposo estar de loito mentres teñen con eles o esposo? Xa chegará o día no que lles leven o esposo; entón si que xaxuarán.

—Ninguén lle bota un remendo de pano aínda sen remollar a un vestido vello, pois o novo tiraría polo vello e a rachadura faríase máis grande. Tampouco se lle ocorre a ninguén botar viño novo en pelellos vellos, porque rebentarían os pelellos, iríase o viño e estragaríanse os pelellos; pola contra bótase o viño novo en pelellos novos  para que ambos os dous se conserven.

Meditación    

Na cultura relixiosa dos tempos de Xesús dábanlle moita importancia ao tema do xaxún; cando se facía na verdade, expresaba arrepentimento por cousas mal feitas e desexos de andar en maior fidelidade con Deus e coa xente. Claro que moitas veces acababa sendo un rito baleiro, que non conmovía nada. Hoxe, en ambientes de abundancia, gústanos vivir o xaxún como unha maneira de adelgazar, de desapegarnos do material, de poder compartir con quen careza de bens para vivir.

Pero Xesús non entra no debate sobre o si ou o non do xaxún. Vai máis ao fondo. A súa proposta de vida crente, de relación con Deus e de relación entre a xente, é algo novo que non encaixaba na montaxe relixiosa dominante; era o pano novo que racharía máis o vestido vello, era o viño novo que estragaría o pelello vello. ¿Onde estaba a novidade de Xesús? Na fonda conciencia común de sermos fillos e fillas de Deus en verdade, con acceso directo ao corazón de Deus; e a conciencia de sermos familia por querenza de Deus, de sermos sociedade de iguais, na que a xente fráxil é a máis considerada. ¿Vivimos hoxe as persoas e comunidades cristiás nesta novidade de Xesús? ¿Ou somos tamén o vestido vello, o pelello vello, nos que non é posible acoller a novidade de Xesús?

Oración

Que nunca nos chufemos, Xesús,

de andar fielmente polos teus camiños.

Que nunca sinalemos aos demais

como os errados e arredados de ti.

Que sexamos suficientemente humildes

como para ver que todos temos as mans sucias

e o corazón encollido.

Que nos renovemos á luz da túa vida,

para que as nosas comunidades falen de ti con verdade

e sirvan o pobo como ti o servías.

Purifícanos o corazón e a vida, Xesús,

para que a túa fermosa novidade nos seduza,

e renove a fondo as nosas vidas.

Acción

Todos formamos parte dunha comunidade, dunha parroquia. ¿Somos comunidades e parroquias que vivimos e transmitimos a frescura de Xesús, si, non? ¿En que poderiamos mellorar?