Tempo Ordinario: 30ª semana

27 de outubro: domingo 30 do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 18, 9-14

Unha vez propúxolles Xesús esta parábola referíndose a algunhas persoas que créndose perfectas estaban moi seguras de si mesmas e desprezaban os demais:

Dous homes subiron ao templo a orar; un era fariseo e outro recadador de impostos. O fariseo, de pé, oraba para os seus adentros deste xeito: “Meu Deus, douche grazas porque non son ladrón, inxusto e adúltero coma os demais; nin coma ese recadador. Gardo o xaxún dúas veces por semana e pago o décimo de todo canto gaño”.

O recadador, en cambio, manténdose a distancia, non se atrevía nin a levantar os ollos ao ceo, senón que, petando no peito, dicía: “Meu Deus, ten compaixón de min, que son un pecador”.

Asegúrovos que este baixou reconciliado con Deus para a súa casa e, en cambio, o outro non. Porque calquera persoa que se teña por moito será rebaixada, e calquera que se rebaixe será enaltecida.

Meditación

Xesús conta esta parábola, porque vía que había no pobo xente moi relixiosa, moi cumpridora, que se sentía moi segura de si mesma, entendendo que a súa boa práctica relixiosa era cousa súa, debíase a si mesma, aos seus méritos, ao seu empeño, á súa categoría moral persoal. E desde esa torre de autocompracencia desprezaba a quen non cumpría, e, polo tanto, desprezaba tamén a quen se achegaba aos que non cumprían, como facía Xesús. Era unha especie de negación práctica de Deus e de divinización da propia persoa: esas persoas acababan considerándose o centro de si mesmas, elas mesmas acababan sendo o seu mesmo Deus. Os fariseos, por seren moi cumpridores das leis relixiosas, tiñan un perigo enorme de entrar por este camiño perverso, pero ese mesmo perigo podémolo ter calquera persoa de calquera grupo relixioso. Todos, todas, temos o perigo de empoleirarnos nos nosos xuízos, na nosa comprensión das cousas, nas nosas prácticas relixiosas, sexan cales sexan, e desde aí desprezar a quen non se adapta ao que nós consideramos apropiado. E andar pola vida cheos de razón e cheos de palabras e de xestos de condena. A vida relixiosa, espiritual, aparentemente máis perfecta pode quedar ferida de morte por esta actitude que denuncia Xesús. Iríanos moi ben se, como persoas e como comunidade, nos preguntásemos se estamos ou non feridas por este mal.

Hai moitas situacións humanas ante as que podemos situarnos con espírito de fariseo ou de publicano. Por exemplo: o que ten traballo ante quen non o ten; quen vive unha vida de parella estable ante outras parellas desfeitas; quen nunca tivo ningún problema coa xustiza ante a familia que ten un fillo no cárcere; quen ten uns fillos ou fillas máis ou menos exemplares, e a familia que ten unha filla drogodependente, que anda consumindo e vendendo substancias; quen prospera ben nos estudos, ante quen acumula fracaso sobre fracaso, etc. Que facemos nestes casos? A que nos agarramos? Ao ben que nos van as cousas, ao ben que soubemos ir levando as cousas, para desprezar a quen falla, sofre e non sabe que facer na vida? Sabemos agradecer con humildade, sen desprezar a ninguén, intentando comprender as vidas fracasadas, achegarnos a elas, darlles a man coma irmáns/ás? E, se temos fracaso na vida, quizabes froito tamén dos nosos propios fallos, saberemos achegarnos humildemente ante a fonte de todo perdón, de toda tenrura, de toda forza, para sentirnos perdoadas, queridas, acompañadas a fondo por quen se perde pola xente máis débil?

Oración

Que pecador son, señor,

por debaixo desta aparencia honorable

de persoa de ben e de bondade,

que pecador son!

Que pecadora son, Señor,

co meu modo de vida tranquilo e satisfeito,

escorréndome modosiñamente

polo medio das túas voces, das voces dos teus pobres,

que me chaman ao empeño solidario,

que pecadora son!

Que pecador son, Señor,

coa miña ollada crida e prepotente,

simulada en formas brandas, aloumiñeiras,

créndome mellor, máis recto e acertado,

que pecador son!

Que pecadora son, Señor,

que necesitada da túa misericordia,

e de achegarme a ese lume de amor que quenta e que derrete,

que limpa e purifica,

para renovalo todo,

que pecadora son, Señor!

Que pecador son, Señor,

necesitado de ollos novos

para verme ben na miña verdade

e poder ollar a demais xente con compaixón solidaria,

que pecador son!

Que pecador, que pecadora son, Señor,

perdón, perdón, perdón,

que pecador, que pecadora, son!

Acción

¿Como oramos, cando oramos, como nos situamos na vida ante a xente? ¿Imos de sobrados, de prepotentes en algo, desprezando a demais xente?

28 de outubro: luns da 30ª semana do Tempo Ordinario. Festa dos santos Simón e Xudas, apóstolos

Evanxeo: Lc 6, 12-19

Por aqueles días Xesús foi orar ao monte e pasou a noite orando a Deus. Cando se fixo de día, chamou os seus discípulos e escolleu doce entre eles, aos que nomeou apóstolos: Simón, a quen lle deu o nome de Pedro, e seu irmán André; Santiago, Xoán, Filipe, Bartolomeu, Mateu, Tomé, Santiago o de Alfeo, Simón chamado o Zelota, Xudas o de Santiago e Xudas Iscariote, que logo sería o traidor.

Baixou con eles e detívose nunha valgada cun bo grupo de discípulos e numerosa xente de toda Xudea, de Xerusalén e máis de toda a ribeira de Tiro e Sidón, que viñan escoitalo e a que os curase das súas doenzas. Os atormentados por espíritos inmundos quedaban curados, e toda a xente intentaba tocalo, pois del saía unha forza que curaba a todo o mundo.

Meditación

A elección dun apóstolo sempre nos remite á nosa propia elección. Se estamos no de Xesús, atraídos/as pola súa figura histórica, pola súa palabra, polos seus feitos de vida, pola súa maneira de entender a persoa e as relacións entre as persoas,…, se estamos niso, é porque dalgunha maneira, misteriosa e real, fomos afectados/as e nos deixamos afectar pola súa elección. Xesús escolle de entre a xente e para o servizo da xente. Nunca nos escolle para arredarnos da xente, do pobo, coma un grupo selecto, privilexiado, colocado aló arriba; e menos aínda nos escolle para que acabemos tendo a xente ao noso servizo. Xesús escolle para facernos máis radicalmente da xente, para debernos á xente en todo, para facer da nosa vida un constante empeño por compartir con quen o necesite a forza de curación que de Xesús recibimos.

Oración

Grazas, Xesús,

por ter batido contigo,

por ter experimentado, algo polo menos,

a fortaleza da túa palabra,

a consistencia do teu xeito de vivir.

Grazas, Xesús,

por terme así escollido,

pola vía da máis completa normalidade,

para testemuñarte

coas miñas palabras,

coa miña maneira de vivir.

Que quen me vexa

descubra en min

polo menos unha liviá memoria

do teu paso humilde e vigoroso,

servidor,

polas entrañas deste mundo.

Acción

Seguro que na nosa historia persoal hai algunha persoa que axudou a espertar en nós o interese por Xesús e a súa causa. Podemos falar con ela e agradecerllo.       

29 de outubro: martes da 30ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 13, 18-21

Nunha ocasión dicíalle Xesús á xente:

—¿A que se parece o reino de Deus, con que volo compararía eu? É semellante a un gran de mostaza que un home sementa na súa horta; medrou e converteuse nunha árbore e os paxaros do ceo aniñaron nas súas pólas.

E seguiu dicindo:

—¿Con que compararía eu o reino de Deus? É semellante ao fermento que unha muller botou en tres medidas de fariña ata que todo levedou.

Meditación

O reino de Deus, o proxecto de Deus, o soño de Deus para este mundo noso: sermos unha terra de redes, de vínculos, de relacións, de compenetracións, de interdependencias, de fraternidade, de xustiza, de respecto preferente sempre polo máis fráxil entre a xente, entre a natureza, en todo. Sermos así terra de Deus!

Xesús amósanos como se constrúe ese tipo de cousas. El opta non polo barullo, senón polo silencio. Non pola presenza de medios aparatosos, senón pola pequenez. Non por obras de lucimento, senón polas cousas humildes. Non polas grandes palabras, senón polas pequenas e cotiás fidelidades. Non polos grandes empeños humanos, senón pola fe confiada en Deus. Canto disto nos fai falla nestes tempos nos que nas nosas comunidades sentímonos a necesidade de retomar o reinado de Deus, o seu soño para nós, para toda a humanidade!

Oración

Que ben, meu Deus, que ben!

O teu Espírito en min, en nós,

coma un graociño de mostaza,

sementado nas nosas vidas, na nosa comunidade,

que medra e medra, sen case saber nós como,

ata se converter nunha árbore vigorosa,

onde aniña quen queira pousar os seus pés

para acougar

e gustar o gozo dunha vida xusta, pacificada!

Que ben!

O teu Espírito convertido en fermento

que unha muller coloca no noso seo,

no seo da comunidade feito fariña

--grao moído no muíño simple da vida--,

para convertela en pan saboroso

a disposición de calquera famento que pete á porta,

e ser simplemente pan comido,

sen máis,

sen méritos nin glorias.

Que ben, meu Deus, que ben!

Acción

Podemos facernos conscientes de que cada día coa nosa palabra, cos nosos feitos, se son xustos e fraternos, estamos construíndo iso que Xesús chamaba o reino de Deus, o soño de Deus. E, se en algo non son xustos nin fraternos, daquela podemos cambiar para que en nós se cumpra de verdade o soño de Deus.

30 de outubro: mércores da 30ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 13, 22-30

Xesús atravesaba por vilas e aldeas ensinando, camiño de Xerusalén. Un preguntoulle:

—Señor, ¿e logo son poucas as persoas que se salvan?

El respondeu:

—Esforzádevos por entrar pola porta estreita, porque vos aseguro que moita xente intentará entrar e non poderá. Cando o dono da casa se erga e peche a porta, quedaredes fóra e petaredes na porta dicindo: “Señor, ábrenos”; pero el responderá: “Non sei quen sodes”. Entón empezaredes a dicir: “Se nós comemos e bebemos contigo e ti ensinaches polas nosas prazas!” El repetirá: “Non sei quen sodes. Arredade de min todas as persoas que practicades a inxustiza!”.

Daquela habedes chorar e hanvos renxer os dentes; cando vexades que Abraham, Isaac, Xacobe e todos os profetas están no reino de Deus e que a vós vos botan fóra. E chegarán de oriente e occidente, do norte e do sur e sentarán na mesa do reino de Deus. Si, hai persoas que son últimas e serán primeiras, e hainas primeiras que serán últimas.

Meditación

Pero ¿que é salvarse? Para unha persoa cristiá é algo así como desenvolver a propia vida respondendo a esas chamadas fondas que Deus mesmo insire no noso corazón; sermos como persoas aquilo que cada quen está chamado a ser. Algo que xa se realiza neste mundo, aínda que despois da morte acade a súa plenitude. A vontade de Deus é sempre unha vontade de salvación, que nada nin ninguén torce. Nós si que podemos frustrar a propia construción como persoas, a propia felicidade. É a nós a quen nos interesa entrar pola porta estreita, a porta da responsabilidade sobre a propia vida, aproveitando o tempo presente para madurar como persoas para unha felicidade eterna en Deus. É a cousa non é cuestión de pertencer ou non a tal raza, a tal credo relixioso, a tal Igrexa. Iso pouco importa. O que importa é deixar que a propia vida sexa unha vida xusta na xustiza de Deus, que prefire, en todo caso, a misericordia ao xuízo. Deus é sempre un Deus de salvación, de vida, para quen se abra á vida nos seus comportamentos de cada día.

Oración

Sen tristuras, sen medos, sen angustias,           

apréndesme a coidar a propia vida

e as vidas dos teus pobres a min encomendadas.

Con ledicia, con humor, con esperanza,

apréndesme a entrar pola porta estreita

que me introduce na terra da irmandade.

Máis que as máis santas palabras,         

será a túa xustiza, acollida como don, como tarefa,

a que me abra as portas da vida para sempre.

Sen torpes pretensións, sen chulerías,

o humilde camiñar polas vías da inocencia 

levarame ao berce de todas as unións.

E o mal que se me vaia das mans, da boca, do corazón,

serás ti quen o confundas nas lapas do teu amor.

Grazas, meu Deus, grazas por tanto ben!

Acción

Posiblemente iso de salvarse, non salvarse, sexa unha linguaxe que hoxe pouco nos di. Pero, ¿preocúpanos desenvolver a nosa vida na honradez, na legalidade, mirando pola xente débil, buscando o ben común, respectando o diferente, sen nos poñer por riba de ninguén?  ¿Ocupan estas cousas a nosa atención real? Seguro que tamén por aquí podemos dar pasos.

31 de outubro: xoves da 30ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 13, 31-35

Nunha ocasión chegaron onda Xesús uns fariseos para o avisar:

—Veña, vaite de aquí, que Herodes te quere matar.

El respondeulles:

—Ídelle dicir a ese raposo: eu hoxe e mañá seguirei curando e botando fóra os demos e no terceiro día xa acabo. Pero hoxe, mañá e pasado mañá cómpre que siga camiñando, pois non é ben que un profeta morra fóra de Xerusalén.

Xerusalén, Xerusalén, que asasinas os profetas e acantazas os que mandan onda ti! Cantas veces quixen aconchegar os teus fillos, como a galiña aconchega os seus pitiños baixo as ás e non quixeches! Pois mirade, a vosa casa fica baleira e asegúrovos que non me volveredes ver ata que exclamedes: Benia o que vén no nome do Señor!

Meditación

Xesús era unha persoa con determinación. Sabía o que quería. Tiña claro cal era a súa tarefa diaria: andar cabo da xente ferida pola vida, no corpo e no espírito, aportando o que el tiña abundantemente: alento, espírito de vida. Non o freaba o medo, non o paraban personaxes déspotas, extravagantes, coma Herodes, nin a sospeita de que en Xerusalén, onde estaban os poderes relixiosos e civís do país, as cousas se lle complicasen seriamente. Doíalle que a inmensa carga de luz e de afecto que vertía sobre o seu pobo non fose recibida con ilusión, coma unha bendición de Deus. Pero non recuaba. Os tempos de Deus non son os tempos da xente. No medio das tebras é onde a luz amosa mellor o seu valor e o seu encanto. No medio deste drama cotián, que se estende ata os nosos días, que papel xogamos nós?

Oración

Perdón, Xesús,

por sucumbir tantas veces ao medo.

Perdón

pola falla de determinación:

vexo claro cara a onde ir,

pero freo o paso ou torzo o camiño.

Perdón, Xesús,

por recear aconchegarme a ti,

por rexeitar o agarimo do teu Espírito.

Perdón

por pechar as portas

a tanta xenerosidade, a tanta esplendidez.

Acción

Podemos concretar algunha cousa, algunha situación, na que por medo, por falta de decisión, por non dar a cara ante algunha persoa, deixamos de dicir ou de facer algo que considerabamos xusto. E dámonos aviso para non reincidir nese tipo de comportamentos.

1 de novembro: venres da 30ª semana do Tempo Ordinario. Solemnidade de todos os Santos e Santas

Evanxeo: Mt 5, 1-12a

Vendo Xesús a multitude, subiu ao monte e sentou. Achegáronselle as persoas que acompañaban máis de preto e el, tomando a palabra, ensinábaos dicindo:

—Ditosas as persoas totalmente pobres,

porque delas é o Reino dos ceos.

Ditosos as que choran,

porque elas serán consoladas.

Ditosos as non violentas,

porque elas herdarán a terra.

Ditosos as persoas que pasan fame e sede de xustiza,

porque elas ficarán fartas.

Ditosas as misericordiosas,

porque elas acadarán a misericordia.

Ditosos as de corazón limpo,

porque elas verán a Deus.

Ditosos as que traballan pola paz,

porque elas serán chamados fillas de Deus.

Ditosos as persoas perseguidas por causa da xustiza,

porque desas tales é o Reino dos ceos.

Ditosos vós, cando vos aldraxen, persigan e calumnien de calquera xeito pola miña causa; alegrádevos e reloucade, porque grande será a vosa recompensa nos ceos.

Meditación

Sentamos aos pés de Xesús como o fixeron no seu momento as persoas que o acompañaban. Abrimos ben os ollos do corpo e do espírito para escoitar, acoller e facer nosas as palabras e as propostas de Xesús. Procuramos non lle buscar rebaixas ao que Xesús comparte connosco. Aceptámolo todo tal como soa, aceptando a nosa dificultade para entendelo, para embarcar nesa ilusión as nosas vidas. Deixamos que cada unha desas nove propostas de felicidade se vaian pousando lentamente sobre o noso corpo, sobre o noso espírito, sobre a nosa vida toda, e nos enchoupen da fonda e insospeitada novidade da boa nova de Xesús. No posible fuxamos da simulación. Frecuentemente lemos estas palabras de Xesús –tamén moitas outras--, dicimos aceptalas como palabras de vida para nós, pero logo, na práctica, a nosa busca de felicidade vai por outros camiños, porque no fondo desconfiamos de que esa proposta de Xesús sexa algo que valla, que funcione. Fagamos a proba. Experimentémolo. Con humildade, fiándonos de Xesús, dispoñámonos a esa aventura; poñamos nela todo o noso interese. Quizais empecemos a gustar cousas que nunca imaxinamos gustar. E a pouco prezo. Case coma un regalo que nos chega das mans de quen ben nos coñece e de quen moito nos aprecia. Por iso nos dá o mellor que ten para axudar a sermos xente feliz.

Oración

Xesús, meu irmán e mestre,

quero ser feliz, ben o sabes,

aínda que cos anos me vaia resignando

e vaia aceptando vivir en paz coas carencias.

Pero aínda así, meu irmán e mestre,

que non se durman en min

os soños dunha felicidade compartida;

que asenten en min amplamente

as ansias de felicidade de toda a xente infeliz do mundo.

Xesús, meu irmán e mestre,

só ti podes agrandar o espazo dos meus soños,

só ti coas cousas do teu Deus, co noso Deus,

podes colmalos ata o infinito.

Felices as persoas que de ti podemos aprender

insospeitadas maneiras de sermos persoas felices!

Acción

Podemos ler hoxe algo do libriño do Papa Francisco titulado “Alegrádevos e brincade do gozo”, que fala da chamada á santidade no mundo actual; o capítulo 3º, por exemplo, que entre outras cousas vai comentando as benaventuranzas.

2 de novembro: sábado da 30º semana do Tempo Ordinario

Conmemoración de todos os fieis defuntos

Evanxeo: Xn 14, 1-6 (o Leccionario propón tamén outras lecturas)

Nun momento da Última Cea díxolles Xesús ás persoas que o acompañaban:

—Non vos angustiedes; crede en Deus e crede tamén en min. Na casa do meu Pai hai moitas moradas; se así non for, ¿teríavos dito que vos ía arranxar un lugar? E cando vaia e vos arranxe un lugar, volverei e collereivos comigo, para que, onde estea eu, esteades vós tamén. E a onde vou eu, ben sabedes o camiño.

Dille Tomé:

—Señor, se non sabemos onde vas, ¿como imos saber o camiño?

Xesús respondeulle:

—Eu son o camiño, a verdade e a vida; ninguén chega onda o Pai máis ca por min.

Meditación

Xesús fálanos de moradas, de moitas moradas, de lugares que nos prepara, para alí estar con el, para alí chegar onda o Pai indo polo camiño que é el mesmo. Ben se ve que non se trata de lugares físicos; non hai un lugar físico ao que lle chamemos ceo, nin neste mundo, non en ningún outro lugar do cosmos. Tratase dun lugar espiritual. Trátase de estar en Deus simplemente, fóra do tempo e do espazo. Non sabemos o que iso pode ser. Sabemos que é cousa boa, porque Deus é a fonte de todo ser, de toda vida, de toda paz, de toda unión, de toda boa experiencia comunitaria.

Cando morremos, ese é o noso destino. Invítanos Xesús a agardalo sen angustia; hai moitas moradas; todos, todas collemos en Deus; a pesar das nosas ruindades, todos, todas temos lugar no corazón de Deus; todas, todos temos un algo de amor, que é en nós a semente de Deus, semente de eternidade. Xesús, camiño, verdade e vida, lévanos da man cara a ese encontro definitivo con Deus, con todos os homes e mulleres do mundo, con toda a creación reconciliada. Deus sexa bendito por esta esperanza tan grande asentada nos nosos corazóns.

Oración

Grazas, Deus noso,

polos homes e mulleres defuntas

das nosas casas, das nosas parroquias, das nosas aldeas e cidades.

Grazas polas súas vidas en tantas cousas tan sufridas,

en tantas cousas tan exemplares tamén.

Grazas polo que fixeron, polo que amaron, polo que serviron,

polos bens materiais, culturais, espirituais

que nos deixaron en herdanza.

Grazas, Deus noso,

polo respecto e agarimo que tiveron por ti,

e polo agarimo que ti tes por todas elas,

garantía do seu descanso eterno no teu seo,

porque ti, Deus noso,

es todo amor, todo perdón, e todo reconciliación.

Grazas, Deus noso,

que a memoria dos nosos defuntos

nos sosteña na nosa vida cristiá de cada día.

Acción

Seguro que neste día visitaremos o lugar onde repousan os nosos defuntos, para recordalos, para agradecelos, para gozar sabéndoos nas mans de Deus. Podemos fixarnos en tal ou cal aspecto deles máis orixinal e fermoso, para agradecelo especialmente e, no posible, imitalo.