Tempo Ordinario (C): 31ª semana

  

3 de novembro: domingo 31 do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 19, 1-10

Un día chegou Xesús    a Iericó e pasaba atravesando a cidade. Había alí un home chamado Zaqueo, xefe dos recadadores e moi rico. Intentaba ver quen era Xesús, pero impedíallo a xente, pois el era pequeneiro. Entón botou a correr e subiu a unha figueira para velo, porque ía pasar por alí. Ao pasar Xesús por aquel lugar, levantou a vista e díxolle:

—Zaqueo, baixa de contado, que hoxe teño que parar na túa casa.

El baixou deseguida e acolleuno moi contento. Pero vendo aquilo, a xente empezou a murmurar:

—Entrou a se hospedar na casa dun pecador.

Zaqueo, posto de pé, díxolle ao Señor:

—Señor, darei a metade de todo canto teño aos pobres e, se algo roubei a alguén, devolvereille catro veces máis.

Entón Xesús dixo:

—Hoxe chegou a salvación a esta casa, pois tamén este é fillo de Abraham. Porque o Fillo do Home veu buscar e salvar o que estaba perdido.

Meditación

É importante fixarse no que fan, no que din os actores deste encontro, Zaqueo, Xesús e o público circundante. Zaqueo intentaba ver a Xesús, fixo o posible por velo, levaba dentro unha inquedanza, sabe Deus por que, e dá os pasos necesarios para satisfacela. Cando Xesús lle propón hospedarse na súa casa, baixa da árbore de contado e moi contento. A disposición non pode ser mellor. Non hai unha boa e feliz vida cristiá, se non provocamos e gozamos un encontro con Xesús. Podemos dicir cada un, cada unha de nós, que si, en tal, ou cal momento, eu atopeime na miña vida con Xesús? Como, senón, buscamos nós o encontro con Xesús? Somos unha comunidade cristiá onde se favoreza e facilite ese encontro persoal con Xesús, ou somos unha comunidade apegada a certos ritos, normas, cumprimentos e punto? Que pode significar para cada un, cada unha de nós, os pasos sucesivos que vai dando Zaqueo: intentar ver, subir a unha árbore, escoitar a autoinvitación de Xesús, correr contento a hospedar a Xesús...? Sabemos que as persoas preferidas polas que Xesús se nos pode facer presente na vida son as persoas máis pobres e marxinadas. Seremos capaces de orientar o noso encontro con Xesús a través delas?

O outro personaxe é Xesús mesmo. Un laico, que nun espazo laico como son as rúas dunha cidade, anda coa ollada esperta, co corazón atento, con absoluta liberdade para saltarse normas que impedían tratarse cun pecador público como era Zaqueo. E pídelle hospedarse na súa casa. Xesús, como dixemos tamén, era moito de andar fóra das igrexas, nas periferias da vida, alí onde a xente vive, sofre, busca, peca, incumpre, para captar calquera sinal de busca e de nobreza e poñerse á súa disposición dunha forma total, importándolle un pemento o que a xente dixese. Que marabilloso este Xesús libre! Somos nós así? Cando nas nosas vidas, nas nosas comunidades cristiás, falamos de estender o espírito de Xesús, o estilo de Xesús, cando falamos de evanxelización, de nova evanxelización, procuramos ser nós tamén así?

Oración

Serei capaz, Señor,

de saír á túa busca,

de deixar que en min medre

esa luciña de amor, de servizo, de autenticidade

que ás veces polo menos

me acende a vida e o corazón?

Serei capaz, Señor?

Serei capaz, Señor,

de erguer a ollada,

de cruzala coa túa,

superando calquera obstáculo que se me poña por diante,

para deixarme afectar polo teu rostro,

polo encanto da túa palabra,

da túa vida?

Serei capaz, Señor?

Serei capaz, Señor,

de escoitar a túa voz,

a túa voz auténtica,

coa ti te me invitas

a entrar na miña casa,

na miña vida,

e agasallarme coa túa presenza fresca e recia?

Serei capaz, Señor?

Serei capaz, Señor,

de abrirche as portas da casa,

para que entres e tomes asento,

para comer e beber xuntos

para falarmos

dos meus soños curtos,

dos teus soños longos,

e demores canto queiras a conversa?

Serei capaz, Señor?

Serei capaz, Señor,

de deixarme remover por ti,

pola túa persistente urxencia de xustiza solidaria,

que constrúe os tempos novos

a base de esixentes perdóns regalados,

de pans compartidos,

de abusos clausurados,

de irmandades recuperadas e firmes?

Serei capaz, Señor.

--Serás capaz, serás.

Eu estou contigo!

-Grazas.

Baixo contento

por poderte acoller na miña casa.

Grazas!

Acción

¿Como tratamos a xente que consideramos ruín, egoísta, abusadora? ¿Como nos tratamos a nós mesm@s cando nos vemos con mal dentro de nós? Á luz do que aquí fan Zaqueo e Xesús, ¿poderiamos cambiar en algo?

4 de novembro: luns da 31ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 14, 12-14

Nunha ocasión díxolle Xesús a un xefe dos fariseos que o invitara a comer:

—Ti, cando deas un xantar ou unha cea, non invites a xente amiga, irmáns, irmás, parentes ou veciños ricos; non sexa que esas persoas te recompensen convidándote tamén a ti. Cando deas un banquete, convida a xente pobre, eivada, coxa, cega; e será ditoso, porque non te poden recompensar; pera xa se che recompensará na resurrección dos xustos.

Meditación

En case todas as cousas da vida vivimos dando porque esperamos que nos dean: amamos porque esperamos ser amadas, traballamos porque esperamos ser pagadas, coopero con alguén porque espero que cooperen comigo cando me faga falla, pago impostos porque me van dar servizos públicos, e así moitas cousas. E bo é que polo menos funcionemos así; non lle falta certa lóxica a este tipo de comportamentos. Pero o certo é que isto de dar só cando espero que me dean, no fondo non deixa de agochar un importante egoísmo, unha especie de egoísmo colectivo.

Xesús, sempre tan provocativo, invítanos a ir máis alá desta lóxica, e ponnos ante o reto de dar cando non contamos que nos dean, de servir a quen non poderá facelo connosco, de facer calquera favor a quen non nolo poderá devolver. Xesús, sempre con tanta sabedoría espiritual, humana, prométenos que niso hai unha grande felicidade; facéndoo así, achegámonos, algo polo menos, a ese Deus todo gratuíto, co que bateremos cara a cara cando resucitemos no seu seo. A recompensa será ver e gozar desa aproximación vital ao Deus fonte de todo ben.

Oración

Que difícil é, Xesús,

saírmos da lóxica tan racional

de dar esperando que me dean!

Que difícil é, Xesús,

apostar por vivir gratuitamente

poñendo en segundo plano o interese persoal!

Que difícil é, Xesús,

aproximarnos así ao ser de Deus,

que fai saír o seu sol sobre persoas xustas e inxustas!

Pero entendo, Xesús,

que non é imposible,

porque “somos da raza de Deus” (Feit 17,28),

e polas nosas veas circula

esa chamada fonda a vivir dando e recibindo gratis.

Que difícil é, Xesús,

pero non imposible,

que para Deus nada hai imposible.

Acción

Podemos dispoñernos a facer algo de forma totalmente gratuíta, sen esperar que se nos devolva en nada o favor. Probemos a vivir algo ao estilo de Xesús.

5 de novembro: martes da 31ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 14, 15-24

En certo momento, unha das persoas convidadas a un xantar díxolle a Xesús:

—Feliz quen coma no banquete do reino de Deus.

Xesús contestoulle:

—Unha vez unha persoa deu unha grande cea e convidou a moita xente. Así que chegou a hora, mandou un criado para que avisase as persoas convidadas, dicíndolles: “Vide xa, que está todo preparado”. Pero todo o mundo empezou a escusarse. Unha das persoas invitadas dixo: “Merquei unha leira e teño que a ir ver; por favor, descúlpame”. Outra dixo: “Merquei cinco xugadas de bois e teño que probalas; descúlpame, por favor”. Outra dixo: “Acabo de casar e non podo ir”.

Volveu o criado e contoulle todo isto ao amo. Entón o dono da casa, moi molesto, mandoulle ao seu criado: “Pois vai correndo ás prazas e rúas da vila e tráeme para acá a xente pobre, impedida, coxa e cega.

O criado díxolle: “Xa está feito o que mandaches e aínda hai sitio”. Entón o amo mandoulle: “Vai polos camiños e corredoiras e insístelle á xente para entrar, ata que se encha a miña casa; e asegúrovos que ningunha das persoas convidadas probará a miña cea”.

Meditación

Dúas cousas chaman moito a atención neste relato. Por unha parte está a persistencia da persoa que invita a unha gran cea; está empeñada en que a xente veña, coma, festexe, goce, teña unha experiencia fonda de encontro, de abundancia, de vida, de festa. A invitación empeza, polo que se ve, por xente ben situada en cartos e amores; logo esténdese a xente marxinal que vive e anda polos núcleos de poboación; e ao final a urxente invitación chega a xente totalmente marxinal, que nin sequera ten o acomodo de vivir ou malvivir nunha aldea, e anda polos camiños, como xente refuxiada ou emigrante. A invitación persistente vaise estendendo cara ao máis baixo, cara ao máis fráxil, cara ao máis irrelevante. Así fai Deus. Como se o mesmo Deus fose aprendendo que é no máis marxinal onde máis caso se lle fai ao seu ofrecemento de vida e de fartura.

E a segunda cousa que chama a atención é o desinterese da xente por esa invitación de quen ofrece o banquete. Todo son escusas, todo son supostas ou reais compromisos que poden xustificar a ausencia. Canto custa encher a mesa do reino de Deus! O problema non é que non nos chegue a invitación; o problema é que, cando nos chega, sempre atopamos razóns para esquivala.

No banquete do reino de Deus os manxares son múltiples e saborosos. Todo o que sabe a humanidade forma parte dos manxares do reino de Deus.

Oración

Grazas por invitarme, meu Deus,

ao banquete da vida,

ao banquete da solidariedade,

ao banquete da irmandade real e compartida.

Grazas por ser un Deus de portas abertas,

sempre, sen límites nin distincións,

para que ninguén nunca quede excluído.

Grazas por facer de nós

colaboradoras túas

para realizar na historia de cada día

o teu grande banquete da irmandade.

Grazas por nos urxir a saír polos camiños da vida

e buscar a xente máis precisada

da abundancia fraterna que ti nos prometes.

Que as nosas resistencias, meu Deus,

non afoguen os teus soños de irmandade.

Acción

Seguro que hoxe mesmo dalgunha maneira nos vai chegar de parte de Deus algunha invitación a participar na mesa da irmandade de Deus. A ver se estamos en vela, para poder acudir e non escusarnos.

6 de novembro: mércores da 31ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 14, 25-33

Nunha ocasión volveuse Xesús cara á moita xente que o acompañaba e díxolle:

—Se alguén vén onda min e non é persoa disposta a deixar en segundo lugar o seu pai e a súa nai, a muller, o home e máis os fillos ou fillas, os irmáns e as irmás, e incluso a súa propia vida, non pode ser discípulo ou discípula miña. Quen non carga coa súa cruz e me segue, non pode ser discípulo ou discípula miña.

Pois ¿quen de vós, querendo construír unha torre, non se para a pensar no presuposto, a ver se a pode rematar? Non vaia ser que bote os alicerces e non a dea rematado e a xente que o vexa faga risa del, dicindo: “Este empezou a construír e non deu rematado”.

Ou ¿que rei, que sae á guerra contra outro, non senta primeiro a cavilar se lle chegarán dez mil homes para loitar contra vinte mil? E, se ve que non, cando aínda o ten lonxe, mándalle unha embaixada, pedindo condicións de paz.

Pois así, quen de vós non renuncie a todo o que ten, non pode ser discípulo ou discípula miña.

Meditación

Non se trata de desprezar a familia ou a propia persoa. Ambas, familia e persoa, son realidades que forman parte da nosa existencia, querida así por Deus. Trátase de ver cal é o nervio que unifica e potencia a nosa vida de cada día. Trátase de ver onde se asenta a nosa vida, onde atopa sentido e luz. Xesús dinos que, se queremos ser persoas que gocemos da súa compaña, do seu alento, daquela é necesario estar dispostas a dicir que non a certas esixencias familiares que non vaian co de Xesús; igual que é necesario estar dispostas a romper coas propias apetencias, con aqueles afáns persoais que nos distancien do seguimento de Xesús. Isto pódenos parecer duro, pero non deixa de ser unha condición de madurez que noutros campos da vida tamén o consideramos necesario. É a cruz coa que é necesario cargar cando queremos ser coherentes coas nosas opcións. A molicie, a brandura, non vale para facer persoas consistentes, nin seguidoras ou seguidores de Xesús consistentes.

Oración

Quero madurar ao teu lado, Xesús.

Quero vincularme fondamente a ti

desde a atracción, desde o encanto,

non desde a simple obriga de coherencia.

Quero que o teu Espírito entre a fondo en min

me traballe por dentro e por fóra

e me faga capaz das maiores fidelidades

coa maior normalidade e humildade.

Quero madurar ao teu lado, Xesús,

ao lado tamén das tarefas domésticas,

do trato familiar coidadoso,

dos servizos á comunidade veciñal, ao pobo,

da participación social, política.

Grazas polo teu acompañamento permanente.

Acción

Encontrámonos nalgún aperto, nalgunha disxuntiva, entre vivir como persoas cristiás na vida e manter algunhas opcións persoais a nivel familiar, social, político? ¿Podemos dar algún paso á luz deste evanxeo de Xesús? Seguro que si.

7 de novembro: xoves da 31ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 15, 1-10

Naquel tempo os publicanos e a xente pecadora achegábanse a Xesús para o escoitaren. Por iso os fariseos e mestres da Lei murmuraban, dicindo:

—Este acolle a xente pecadora e come con ela.

Entón Xesús contoulles esta parábola:

—¿Quen de vós, se ten cen ovellas e perde unha delas, non deixa as noventa e nove no descampado e vai en busca da perdida, a ver se a atopa? E cando a atopa, volve todo contento para a casa, con ela ao lombo; e, chamando pola xente amiga e veciña, dilles: “Alegrádevos comigo, que atopei a ovella que perdera”. Pois eu tamén vos aseguro que haberá máis alegría no ceo por unha persoa pecadora que se converta que por noventa e nove xustas que non precisen conversión.

E ¿que muller que teña dez moedas e perde unha, non acende a luz e non varre a casa, buscándoa con coidadiño ata atopala? E, cando a atopa, chama pola xente amiga e veciña para lles dicir: “Alegrádevos comigo, que atopei a moeda perdida”. Asegúrovos que outro tanto se alegran os anxos de Deus por unha soa persoa pecadora que se converta.

Meditación

Parábolas exclusivas de Lucas que nos sitúan no centro da experiencia relixiosa cristiá. Así é o Deus de Xesús, así é Xesús mesmo: o pastor que sae tras da perdida, busca ata atopala, e cando a atopa goza e comparte os seus gozos; a muller que acende a luz, varre, remexe na procura da moeda perdida, ata que a atopa, gózase por iso e comparte coa veciñanza a súa ledicia. Así é Deus, así é Xesús. E dentro desa realidade estamos metidas todas e todos nós. E estámolo sendo obxecto desa busca apaixonada de Deus. En algo somos sempre persoas perdidas, obxecto de busca, motivo de gozo, motivo de festa. E estámolo tamén recibindo a invitación de Deus, de Xesús, a sermos nós tamén pastor e muller que se erguen e saen, que dispoñen todos os medios necesarios para atopar o perdido, e poder logo festexar comunitariamente pola recuperación da xente. E todo isto sen ningún aire de superioridade paternalista; simplemente desde un sentido fondo de irmandade. En comunidade facémonos, recuperámonos, gozámonos, construímonos ao gusto de Deus, que así nos quere.

Oración

Grazas, meu Deus,

porque andas tras min   

con ollada tenra e respectuosa.

Grazas porque che intereso,

porque ocupo un lugar no teu corazón

e velas e desvelas por mor miña.

Grazas porque te apenas cos meus fracasos

e te aledas cos meus éxitos

medidos coa vara da fraternidade.

Grazas porque me fas motivo de festa

para toda a comunidade,

motivo de festa e de esperanza.

Grazas porque me invitas a andar contigo

polos camiños da solicitude solidaria,

sen aires de chulería, humildemente.

Grazas, meu Deus, grazas.

Acción

É algo arriscado, pero igual podiamos pensar nalgunha persoa a quen vexamos algo perdida, algo desalentada, algo equivocada, e, con todo o respecto e agarimo do mundo, achegarnos a ela, falar, ver de entendela, ver como axudala. Paga a pena.

8 de novembro: venres da 31ª semana do Tempo Ordinario

Evanxeo: Lc 16, 1-8

Unha vez díxolles Xesús aos seus discípulos:

—Había un home rico que tiña un administrador, do que lle foron contar que estaba a lle acabar cos bens. Chamou por el e díxolle: “¿Que é iso que sinto falar de ti? Dáme conta da túa administración, que quedas despedido”.

O administrador púxose a cavilar: “¿E agora que vou facer, que quedo sen traballo? Cavar, non podo; e botarme a pedir, dáme vergonza. Xa sei o que vou facer para que cando me despidan haxa quen me acolla na súa casa”.

Vaise e chama por cada un dos debedores do seu amo, e pregúntalle ao primeiro: “¿Ti canto lle debes ao meu amo?” El respondeulle: “Débolle cen bocois de aceite”. El díxolle: “Pois colle o teu recibo e escribe axiña cincuenta”. Despois preguntoulle ao segundo: “¿Ti canto debes?” Respondeulle: “Debo cen ferrados de trigo”. Díxolle el: “Pois colle o teu recibo e escribe oitenta”.

O amo loou a aquel administrador inxusto pola astucia  coa que actuara, pois os fillos deste mundo son máis asisados nas cousas deles cós fillos da luz.

Meditación

Na Igrexa –tamén na sociedade civil— estamos en tempos de certa desfeita; as cousas non van ben, como tampouco lle ía ben a facenda do home rico da parábola de Xesús. Oímos dicir por un lado e outro: se as cousas non van ben, e queres ter resultados distintos, debes empezar a facer cousas distintas. É dicir, debes poñer intelixencia, astucia, mañas –sempre lexítimas— para que as cousas funcionen e poidas chegar ao que aspiras, que no noso casa é ter unhas comunidades cristiás vivas ao servizo dunha sociedade xusta e irmandada en todo. Sentar, cavilar, ensaiar, revisar, todo con astucia da boa. E, seguramente, antes, no medio e despois de todo iso, simplificar o corazón e a vida, baleirarnos de mil historias, e deixar que o Espírito de Deus nos colla por fóra e por dentro, como facía Xesús, para sermos de verdade fillos e fillas da luz.

Oración

Cantas veces non sabemos que facer, meu Deus!

Témoste a ti como inmensa riqueza nas mans,

e non sabemos que facer contigo,

nin co teu Espírito

que tan ben guiou os pasos de Xesús de Nazaré.

O Pan volveuse balorento nas nosas mesas.

As nosas palabras volvéronse acedas.

E a cantas persoas lles feden a pasado e canso

as nosas comunidades!

Será posible botar viño novo en pelellos vellos?

Ou mendar un vestido vello cun mendo novo?

Será posible darlle paso á astucia, á ousadía no teu nome?

Nas túas mans nos poñemos, meu Deus.

Ti pódelo todo.

Acción

Se nos paramos a pensar, seguro que atoparemos algún aspecto da nosa vida persoal, comunitaria, social, que nos está pedindo astucia, iniciativa, creatividade, para reparalo, para avivecelo. Probemos niso a ser fillos e fillas da luz.

9 de novembro: sábado da 31ª semana do Tempo Ordinario

Festa da dedicación da basílica de Letrán

Evanxeo: Xn 2, 13-22

Estaba a chegar a Pascua dos xudeus e subiu Xesús a Xerusalén. Atopou no templo os vendedores de bois, ovellas e pombas, e máis os cambiadores de cartos, sentados; foi el e fixo un vergallo con cordeis, botounos a todos fóra do templo e as ovellas e os bois tamén; e aos cambiadores guindoulles os cartos e arreboloulles as mesas; e aos que vendían pombas díxolles:

—Arredade isto de aquí, non convertades nun negocio a casa do meu Pai.

Os seus discípulos lembráronse de que estaban escrito: O celo da túa casa devórame. Pola súa parte os xudeus preguntáronlle:

—¿Que sinal nos amosas para faceres estes feitos?

Respondeulles Xesús:

—Derrubade este templo e erguereino en tres días.

Replicáronlle os xudeus:

—Corenta e seis anos levou edificar este templo ¿e halo erguer ti en tres días?

Pero el dicíao referíndose ao templo do seu corpo. Cando se ergueu de entre os mortos, os seus discípulos lembraron o que dixera e creron na Escritura e na palabra que dixera Xesús.

Meditación

A basílica de Letrán, dedicada ao Salvador e a san Xoán Bautista e san Xoán evanxelista, data do ano 324, pero foi refeita en diferentes momentos da historia. É a catedral do bispo de Roma, é dicir, do mesmo Papa, e por iso está considerada como nai e cabeza de todas as igrexas do mundo. Festexar a súa existencia quere dicir sobre todo sentirnos parte dunha Igrexa universal, que no Papa ten a alguén que potencia a súa unidade e a súa diversidade ao mesmo tempo. O verdadeiro centro da comunidade cristiá universal nin o é o Papa, nin menos aínda unha construción, por moi fermosa que esta sexa; o verdadeiro centro da Igrexa éo Xesús, o Cristo, o seu corpo morto de amor e resucitado, fielmente representado nos corpos rotos de tanta xente vulnerable como hai polo mundo adiante. Pesa sobre a Igrexa de Letrán, e sobre calquera das nosas catedrais e igrexas pequenas, a severa advertencia de Xesús: “Non convertades nun negocio a casa do meu Pai”. Convertédea non nun negocio, senón nun espazo de ocio, de gratuidade, de gozo, de acollida, onde calquera debilidade atope no posible remedio e conforto.

Oración

Perdón, meu Deus,

polas veces que construímos templos   

sobre a suor e o sangue dun pobo enfraquecido.

Perdón, tamén

polo boato de tantas grandes cerimonias

exentas de tenrura cara á xente aflixida.

Perdón, meu Deus,

por ter negociado tantas veces coa piedade da xente,

vendéndolle o que ti gratuitamente donas.

Perdón, meu Deus,

por termos templos e non frecuentalos,

para honrar comunitariamente o teu santo nome.

Perdón por mirar, se miramos, polos templos de pedra

e despreocuparnos da vida da comunidade

reunida ao redor do corpo morto e resucitado de Xesús.

           

Acción

¿Como vivimos a nosa pertenza á Igrexa? ¿Participamos nas celebracións dominicais para vivir en comunidade cristiá? ¿En algo entramos niso de negociar coas cousas da fe, con cura ou sen cura polo medio, intentando mercar con cartos os agarimos de Deus? Seguro que haberá cousas nas que podemos mellorar.